Kwitnie dużymi, różowymi bukietami. Róża Mirato tworzy gąszcz zielonych liści. To odmiana bardzo odporna na choroby. Wymaga okrycia na zimę.

Róża Mirato kwitnie różowymi bukietami. Jest bardzo odporna na choroby. Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: Chatsworth, Footloose, TANotax

Grupa róż: okrywowe (krzewiaste)

Rok wyhodowana: 1990

Hodowca: Hans Jurgen Evers (Niemcy)

Wysokość: około 100 cm

Szerokość: około 80 cm

Kwitnienie: od czerwca do października (VI-X)

Róża Mirato kwitnie bukietami. W każdym bukiecie jest nawet po kilkanaście kwiatów.

Kwiaty: różowe, półpełne

Kwiaty róży Mirato mają średnicę około 5 cm. W każdym jest po około 20 płatków. W pełnym rozkwicie widoczne są żółte pręciki.

Po przekwitnięciu płatki same opadają. Nie trzeba ich po kwitnieniu obcinać – to tak zwana odmiana samoczyszcząca. Róża Mirato wypuszcza aż do mrozów dużo nowych pąków kwiatowych.

Gdy róże Mirato przekwitną, nie trzeba kwiatów obcinać. To tak zwana odmiana samoczyszcząca. Fot. Niepodlewam

Zapach: bardzo słaby, prawie niewyczuwalny

Liście: ciemnozielone z czerwonymi przebarwieniami

Róża Mirato ma wyjątkowo ładne liście cały sezon. Jest ich dużo i są zdrowe.

Kolce: liczne; drobne

Zastosowanie: pojedynczy krzew lub grupa po kilka i więcej sztuk, wysokie rabaty dywanowe

Róże Mirato jest idealna zwłaszcza na dywanowe, różane rabaty. Bardzo dobrze się sprawdza w miastach, np. na klombach. Nie przeszkadzają jej spaliny samochodowe i uliczny pył. W sezonie kwitnienia nie wymaga pielęgnacji.

Pąk kwiatowy róży Mirato. Fot. Niepodlewam

Stanowisko: słoneczne

Gleba: żyzna

Róża Mirato toleruje również ziemię przeciętną.

Podlewanie: umiarkowane

Nawożenie: od maja do lipca (V-VII)

Używać można nawozu sztucznego przeznaczonego do róż. Dobre nawozy naturalne to np. gnojówka z pokrzywy albo obornik krowi.

Róża Mirato kwitnie aż do mrozów i zdrowo rośnie. Tak wygląda we wrześniu.
Fot. Niepodlewam

Rozmnażanie: szczepienie

Cięcie: wiosną

Róża Mirato wymaga przycinania wiosną co roku. Cięcie wykonuje się 1-2 tygodnie po rozgarnięciu ziemnych kopców chroniących przed mrozem (jeśli była okrywana na zimę) albo w okresie kwitnienia forsycji (jeśli na zimę róża nie była okrywana). Pędy trzeba ucinać nad 5-8 oczkiem licząc od ziemi.

Wytrzymałość na mróz: dobra

Bez okrycia zimowego róża Mirato wytrzymuje mróz do około minus 20 stopni Celsjusza. Dlatego w polskim klimacie musi być okrywana na zimę ziemią.
Jesienią usypuje się kopiec ziemi u nasady róży na wysokość około 20 cm.

Choroby i szkodniki: odmiana bardzo odporna

Róża Mirato bardzo rzadko choruje. Nie potrzebuje chemicznych oprysków. To zdrowo rosnąca odmiana.

Jedynie wiosną róża Mirato, zwłaszcza jeśli jest ciepło, słonecznie i bezwietrznie, może być atakowana przez mszyce.

Bujna zieleń zdrowych liści – to jedna z cech róż Mirato. Fot. Niepodlewam

Warto wiedzieć

• Róża Mirato to krzyżówka Rosali 83 (z 1982 roku; Niemcy) oraz nieznanej siewki.

• Sportem róży Mirato jest różowobiała róża Pearl Mirato (z 1999 roku; Niemcy). Jedna z bardziej znanych krzyżówek róży Mirato to czerwona Red Mirato (z 1999 roku; Niemcy). To odmiany okrywowe (krzewiaste).

• Istnieje także wielkokwiatowa róża Mirato (z 1974 roku; Niemcy). Jest różowa i mocno pachnie.

Post Róża Mirato – uprawa, odporność, cięcie pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

To piękne byliny ozdobne z iści. Odmiany żurawki są zielone, żółte, brązowe, beżowe. Kwitną zwykle w czerwcu. Ich kwiaty są drobne, zebrane w kwiatostany.

Żurawki mają zwykle kwiaty niepozorne. Są zebrane w kwiatostany. Największą ozdobą żurawek są liście. Na zdjęciu jest odmiana Cappuccino. Fot. Niepodlewam

Żurawki są bardzo łatwe w uprawie. Tworzą świetne tło dla innych roślin. Nadają się na rabaty, balkony, skalniaki. Znanych jest około 50 gatunków żurawki. Najczęściej uprawia się ich mieszańce, zwane żurawkami ogrodowymi.

Żurawki są ozdobne głównie z liści. Ich kolory są bardzo różne. To odcienie zieleni, żółci, czekolady, beżu. Żurawki mają zwykle kwiaty niepozorne, drobne. Wyjątkiem są np. żurawki drżączkowate. Ich kwiatostany osiągają po około 1 m wysokości, a różowe kwiaty są widoczne z daleka.

Black Bird

Wysokość: około 60 cm
Kolor liści: brązowe i zielono brązowe (w zależności od pory roku)
Kwiaty: niepozorne
Gatunek: Żurawka ogrodowa (mieszaniec)

Żurawka Black Bird. Fot. Niepodlewam

Bressingham Bronze

Wysokość: około 60 cm
Kolor liści: brązowe w odcieniach miedzi i mlecznej czekolady
Kwiaty: niepozorne
Gatunek: Żurawka ogrodowa (mieszaniec)

Żurawka Bressingham Bronze. Fot. Niepodlewam

Cappuccino

Wysokość: około 60 cm
Kolor liści: brązowe w odcieniu kawy z mlekiem
Kwiaty: niepozorne
Gatunek: Żurawka ogrodowa (mieszaniec)

Żurawka Cappuccino. Fot. Niepodlewam

Citronella

Wysokość: około 50 cm
Kolor liści: cytrynowozielone
Kwiaty: niepozorne
Gatunek: Żurawka ogrodowa (mieszaniec)

Żurawka Citronella. Fot. Niepodlewam

Creme Brule

Wysokość: około 60 cm
Kolor liści: cytrynowo zielone od góry, czekoladowe pod spodem
Kwiaty: niepozorne
Gatunek: Żurawka ogrodowa (mieszaniec)

Żurawka Creme Brule. Fot. Niepodlewam

Green Space

Wysokość: około 50 cm
Kolor liści: zielone z wyraźnie zaznaczonymi nerwami; odcień zieleni zależy od stanowiska (w cieniu jest jaśniejszy, zaś w słońcu – ciemniejszy)
Kwiaty: niepozorne
Gatunek: Żurawka ogrodowa (mieszaniec)

Żurawka Green Space. Fot. Niepodlewam

Palace Purple

Wysokość: około 60 cm
Kolor liści: zielonobrązowe Kwiaty: niepozorne
Gatunek: Żurawka drobna

Żurawka drobna Palace Purple. Fot. Niepodlewam

Ring of Fire

Wysokość: około 60 cm
Kolor liści: brązowe z odcieniem fioletu
Kwiaty: niepozorne
Gatunek: Żurawka ogrodowa (mieszaniec)

Żurawka Ring of Fire. Fot. Niepodlewam

Titania

Wysokość: około 100 cm
Kolor liści: ciemnozielone
Kwiaty: różowe, dość duże
Gatunek: Żurawka drżączkowata

Żurawka drżączkowata Titania. Fot. Niepodlewam

Tofii

Wysokość: około 60 cm
Kolor liści: brązowe cukierków toffi
Kwiaty: niepozorne
Gatunek: Żurawka ogrodowa (mieszaniec)

Żurawka Toffi. Fot. Niepodlewam

Warto wiedzieć

• W polskich ogrodach najwięcej jest mieszańców żurawki. Uprawiane są także: żurawka amerykańska (Heuchera americana), żurawka drobna (Heuchera micratha), żurawka drżączkowata (Heuchera brizoides), żurawka owłosiona (Heuchera villosa), żurawka walcowata (Heuchera cylindrica).

• Łacińska nazwa żurawki – Heuchera, pochodzi od nazwiska Johanna Heinricha Heuchera (1677-1747) – botanika i osobistego lekarza króla Polski Augusta II Mocnego.

Post Żurawki – najpiękniejsze odmiany pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

 To gnojówka do nawożenia m.in. jarmużu, kapusty, pomidorów, róż. Mniszek lekarski bez kwiatów zawiera głównie azot. Liście zbiera się od wiosny do jesieni.

Na gnojówkę roślinną nadają się liście mniszka lekarskiego. Fot. Niepodlewam

Termin zbioru: kwiecień-wrzesień (IV-IX)

Ogromną zaletą mniszka lekarskiego jest możliwość jego zbierania na gnojówkę od wiosny do jesieni. Szczególnie w drugiej połowie lata brakuje roślin nadających się na gnojówkę do nawożenia. Mniszek lekarski jest wtedy niezastąpiony. Jednak w zależności od terminu zbioru mniszka lekarskiego skład takiej gnojówki się różni. Najbardziej zasobna w składniki jest gnojówka przygotowywana wiosną.

Gnojówka z mniszka lekarskiego z liści zaś ma odczyn zasadowy i zawiera głównie azot.

Uwaga! Gnojówka z mniszka lekarskiego z kwiatami ma lekko kwaśny odczyn oraz więcej potasu i fosforu.

Więcej o gnojówce z mniszka lekarskiego z kwiatami CZYTAJ TUTAJ

Składniki

• Świeże liście mniszka lekarskiego – tyle, aby luźno zajęły 1/3 wiaderka

Uwaga! Liście mlecza można rwać z trawą i innymi ziołami (wzbogacą gnojówkę). Nie trzeba ich przebierać. Usuwać trzeba tylko rośliny z zawiązanymi nasionami, bo mogą przetrwać w gnojówce i rozsiać się w ogrodzie.

• Woda (z kranu lub deszczówka)

Czas przygotowania

2-4 tygodnie (szybciej, gdy pogoda jest ciepła)

Jak zrobić

Włożyć mniszek lekarski do wiaderka. Liście nie muszą być rozdrobnione (choć można je pociąć nożycami lub porwać na mniejsze kawałki w rękach). Zalać wodą tak, aby jej powierzchnia była kilka centymetrów poniżej krawędzi wiaderka (łatwiej będzie wiaderko przenosić).

Mniszek lekarski zalewa się wodą, np. z kranu. Fot. Niepodlewam

Odstawić w cień lub półcień. Po kilku dniach zawartość wiaderka zaczyna fermentować. Na wierzchu pojawiają się bąbelki. Po kolejnych kilku dniach zamieszać patykiem. Gdy bąbelki już się nie pojawiają, gnojówkę można używać.

Mniszek lekarski nie rozkłada się w gnojówce całkowicie. Zawsze pozostają w niej grubsze fragmenty, zwłaszcza jeśli liście mlecza były starsze.

Gnojówkę można przecedzić albo odlewać do konewki tak, by zostawić w wiaderku części stałe.

Gotowa gnojówka z mniszka lekarskiego. Fot. Niepodlewam

Stosowanie

• Nawożenie – w rozcieńczeniu 1:10 (1 część gnojówki, 10 części wody). Podlewać np. drzewa owocowe, jarmuż, kapustę, paprykę, pomidory, róże, winorośl.

• Na jałową glebę – w rozcieńczeniu 1:10 (1 część gnojówki, 10 części wody). Podlewać zniszczoną glebę, np. przez wypalanie, powódź, po budowie domu. W gnojówce z liści mlecza są pożyteczne mikroorganizmy, które pobudzają procesy glebowe.

• Przyśpieszanie kompostowania – w rozcieńczeniu (dowolne proporcje) albo bez rozcieńczenia. Podlewać kompost od czasu do czasu. Na kompost warto też wyrzucić resztki gnojówki.

Gnojówka z mniszka lekarskiego przyśpiesza kompostowanie. Fot. Niepodlewam

Warto wiedzieć

• Gnojówka z liści mniszka lekarskiego ma zapach gnoju lecz mniej uciążliwy, niż np. z dzikiego bzu lub pokrzywy.

• Mniszek lekarski jest bardzo popularną rośliną. Kwitnie na żółto, a potem zawiązuje charakterystyczne dmuchawce. Rośnie m.in. na łąkach i trawnikach. Na gnojówkę można wykorzystać np. mniszki usunięte z trawnika. Grubsze korzenie lepiej usuwać poza ogród. Czasami potrafią przetrwać w gnojówce i kompoście.

• Inne nazwy mniszka lekarskiego to brodawnik mleczowaty, dmuchawiec, lwi ząb, mlecz, mlecznica, mniszek pospolity, mlecz, mlecz lekarski, pępawa, podróżnik mleczowaty, wilczy ząb, wołowe oczy.

Mniszek lekarski to popularny chwast w ogrodach. Rośnie też na łąkach, w rowach, na ugorach. Fot. Niepodlewam

Post Mniszek lekarski – przepis na gnojówkę roślinną pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Ma czerwone kwiaty. Róża Lilli Marleen jest nieduża, delikatnie pachnie. Jej nazwa nawiązuje do słynnej piosenki z repertuaru Marleny Dietrich i Kazika Ostaszewskiego.

Róża Lilli Marleen ma kwiaty w kolorze klasycznej czerwonej szminki. Fot. Niepodlewam

Inna nazwa: KORlima

Grupa róż: wielokwiatowe (rabatowe, floribunda)

Rok wyhodowania: 1959

Hodowca: Reimer Kordes (Niemcy)

Wysokość: 60 cm

Szerokość: około 60 cm

Róże róża Lilli Marleen są niewysokie i gęste. Fot. Niepodlewam

Kwitnienie: od czerwca do października (VI-X)

Róża Lilli Marleen kwitnie cały sezon, ale nie zawsze tak samo intensywnie. Lubi kwitnąć bukietami.

Kwiaty: czerwone, pełne

Róża Lilli Marleen ma kwiaty kuliste. Ich kolor jest w odcieniu klasycznej czerwonej szminki. W pełnym rozkwicie są widoczne żółte pręciki.

Kwiaty róży Lilli Marleen  mają średnicę około 6 cm. W każdym jest po około 20 płatków.

Zapach: delikatny, piękny

Liście: jasnozielone

Kolce: liczne; drobne i średniej wielkości

Kolce róży Lilli Marleen. Fot. Niepodlewam

Zastosowanie: pojedynczy krzew lub grupa po kilka i więcej sztuk, na kwiat cięty, niskie obronne żywopłoty, różane dywany

Róża Lilli Marleen, dzięki niewielkim wymiarom, nadaje się nawet do bardzo małych ogrodów. Jest jednocześnie gęsta, zdrowo rośnie, wypuszcza dużo kwiatów.

Róże Lilli Marleen bardzo pięknie wyglądają na dużych powierzchniach, jako różane dywany.

Stanowisko: słoneczne; toleruje półcień

Gleba: żyzna

Podlewanie: umiarkowane

Nawożenie: od maja do lipca (V-VII)

Używać można nawozu sztucznego przeznaczonego do róż. Dobre nawozy naturalne to np. gnojówka z pokrzywy lub obornik krowi.

Rozmnażanie: szczepienie

Cięcie: wiosną

Róża Lilli Marleen wymaga cięcia co roku. Wykonuje się je 1-2 tygodnie po rozgarnięciu ziemnych kopców chroniących przed mrozem. Pędy należy ucinać nad 5-8 oczkiem licząc od ziemi.

Wytrzymałość na mróz: dobra

Róża Lilli Marleen wymaga zabezpieczenia na zimę. Jesienią należy usypać kopiec ziemi u nasady róży na wysokość około 20 cm. To wystarczająca ochrona przed mrozem.

Choroby i szkodniki: odmiana odporna

Róża Lilli Marleen rośnie zdrowo. Jest odporna na choroby. Jedynie w wilgotne lata oraz gdy jest często podlewana na liście może być atakowana przez choroby grzybowe.

Wiosną, zwłaszcza gdy jest ciepło, słonecznie i bezwietrznie, róża Lilli Marleen bywa atakowana przez mszyce.

Róża Lilli Marleen to zdrowo rosnąca odmiana. Fot. Niepodlewam

Warto wiedzieć

• Róża Lilli Marleen pochodzi ze słynnej szkółki Kordes w Niemczech.

• Nazwa róży Lilli Marleen nawiązuje do popularnej piosenki niemieckiej „Lili Marleen” z 1915 roku. Piosenka, choć walczyła z nią hitlerowska propaganda, zdobyła wielką popularność wśród niemieckich żołnierzy w czasie II wojny światowej. Śpiewali ją między innymi Lale Anderson, Marlena Dietrich oraz Kazik Ostaszewski.

• Róża Lilli Marleen pochodzi od siewki róż Our Princess (z 1949 roku; Wielka Brytania) oraz Rudolf Timm (z 1951 roku; Niemcy) zapylonej pyłkiem nieznanej odmiany.

Post Róża Lilli Marleen – uprawa, odporność, cięcie pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Jej uprawa na parapecie nie jest trudna. Mandarynka ładnie kwitnie i owocuje. Na smak mandarynek ma wpływ temperatura w pokoju podczas zimy.

Mandarynka dobrze rośnie i owocuje w domu. Jednak tak dużo ładnych owoców można wyhodować tylko w oranżerii. Na parapecie mandarynkom dość szybko robi się za ciasno. Fot. Niepodlewam

Cechy: krzew albo niskie drzewo owocowe i ozdobne

Inne nazwy: Citrus reticulata

Pochodzenie: Azja (Chiny, Japonia)

Mandarynka to jedno z najstarszych drzew owocowych na świecie. Bardzo łatwo się krzyżuje z innymi cytrusami. W naturalnym środowisku praktycznie nie występuje.

Wysokość: 1-4 m (w zależności od cięcia)

W donicy mandarynka zawsze karłowacieje. Najwygodniej prowadzić ją do 1 metra wysokości. Jeśli jest uprawiana w oranżerii albo w dużym salonie, można jej pozwolić osiągnąć większe wymiary.

Małe rozmiary nie przeszkadzają mandarynkom obficie kwitnąć i owocować.

Szerokość: 0,5-1 m

Mandarynka rośnie szybko w donicy. Jej wymiary łatwo regulować cięciem. Znosi je bardzo dobrze.

Mandarynki w donicach. Fot. Niepodlewam

Kwitnienie: 1-3 razy w roku

Kwitnienie mandarynki zależy od gatunku i odmiany. W Polsce mandarynki zwykle kwitną wiosną.

Kwiaty: białe lub różowo-białe, o średnicy około 2 cm, mocno pachnące

Mandarynka ma kwiaty mniejsze niż cytryna zwyczajna. Z powodu silnego zapachu, lepiej nie uprawiać mandarynki w sypialniach. Zapach jest bardzo przyjemny lecz może przeszkadzać podczas spania.

Kwiat mandarynki. Fot. Niepodlewam

Owoce: jadalne; małe i średniej wielkości; skórka pomarańczowa, cienka lub średnio gruba; miąższ pomarańczowy

Mandarynki na parapecie dojrzewają na przełomie polskiej zimy i wiosny (po 150-200 dniach od zakwitnięcia). Najlepszy smak mają owoce z mandarynek uprawianych w chłodnych pokojach lub oranżeriach (10-18 stopni Celsjusza).

Mandarynka dobrze owocuje w domu. Sadzonka KONIECZNIE powinna pochodzić z owocującej rośliny.

Mandarynki wyhodowane z nasion, np. wyjętych z owocu kupionego w sklepie, zaczynają owocować dopiero po przejściu przez okres młodociany, który trwa u cytrusów 5-20 lat.

Owoce zawiązują się bez zapylania albo po zapyleniu pyłkiem z tej samej rośliny lub innego cytrusa. Nie ma trzeba przenosić pyłku z kwiatka na kwiatek np. przy pomocy pędzelka.

Mandarynka owocująca na parapecie. Fot. Niepodlewam

Stanowisko: słoneczne

Mandarynka musi mieć zapewnione słońce, zwłaszcza latem. Szczególnie dużo słońca potrzebują odmiany o pstrych liściach i owocach.

Mandarynkę można wynieść latem na balkon, taras lub do ogrodu. Do 2 tygodni od wystawienia na zewnątrz mandarynka może zrzucić kwiaty i owoce (wszystkie lub część). Jest bowiem wrażliwa na zmianę kąta padania światła. Dlatego, jeśli chce się zebrać dojrzałe owoce, korzystniej mandarynki nie przestawiać.

To samo zjawisko ma miejsce po przesunięciu mandarynki na parapecie. Doniczki z mandarynką lepiej nie przekręcać.

Ziemia: kwaśna i lekko kwaśna (pH 5,5-6,5)

Podlewanie: umiarkowane

Najlepsza jest woda miękka, np. z dzbanka z filtrem. Można też używać wody z kranu, ale nie może być ona twarda (słabo się w niej pieni mydło).

Lepiej podlewać częściej lecz mniej. Mandarynka nie powinna mieć ziemi ani zbyt mokrej, ani zbyt suchej. Lepiej toleruje przesuszenie niż nadmierne podlewanie.

Nawożenie: marzec- wrzesień (III-IX)

Mandarynka, jeśli dojrzewają na niej owoce, może być nawożona jeszcze w październiku (X).

Nawóz do mandarynki powinien zawierać żelazo. Najlepszy jest gotowy nawóz do cytrusów. Z naturalnych nawozów można stosować np. preparaty na bazie odchodów dżdżownic.

Ciemna zieleń liści mandarynki to znak, że roślina jest dobrze nawożona. Fot. Niepodlewam

Rozmnażanie: sposobów jest kilka; ogólnie mandarynkę łatwo rozmnożyć

• Ukorzenianie sadzonek – od marca do końca czerwca (III-VI) oraz wrzesień (IX); ukorzenianie trwa długo, nawet do 2 miesięcy. Kwiaty i owoce często pojawiają się już podczas ukorzeniania, ale jeśli sadzonka była z owocującego drzewka.

• Odkłady – powietrzne lub po przygięciu do ziemi. Takie cytryny od razu kwitną i owocują, jeśli odkład był zrobiony na owocującym drzewku.

• Siew nasion – można je siać bez względu na parę roku bezpośrednio do doniczki. Tak wyhodowane cytryny rosną zwykle bardzo ładnie, ale nie owocują wiele lat, bo przechodzą okres młodociany (trwa 5-20 lat).

• Szczepienie – od końca marca do końca maja; najlepsze są oczka z przyrostów wiosennych tegorocznych lub jesiennych zeszłorocznych owocujących drzewkach. Szczepione cytryny bardzo szybko zaczynają kwitnąć i owocować. Kwiaty pojawiają się nawet na młodziutkich sadzonkach.

Cięcie: luty-marzec (II-III)

W sezonie wegetacyjnym można także przycinać młode przyrosty. Cięcie sprawia, że mandarynka ma pożądany kształt i wielkość. Można ją formować.

Wytrzymałość na mróz: brak lub lekki mróz

Mandarynka, w porównaniu do innych cytrusów, dobrze znosi spadki temperatury do około 0 stopni Celsjusza. W zależności od gatunku i odmiany potrafi nawet przetrwać lekki przymrozek.
W domowej uprawie lepiej jednak nie narażać mandarynki na zbyt duży chłód, np. pozostawiając ją jesienią zbyt długo na tarasie. Zbyt niska temperatura może spowodować, że mandarynka zrzuci liście i owoce. Szybko się jednak regeneruje po wstawieniu do domu lub oranżerii.

Choroby i szkodniki: odporna

Mandarynka, jeżeli choruje, to zwykle z powodu braku żelaza (blade, żółknące liście) oraz nadmiernego podlewania (gnicie korzeni).

Ze szkodników mandarynki atakują m.in. misecznik cytrusowiec, przędziorek chmielowiec i wełnowiec cytrusowiec.

Pstre liście to rzadkość wśród mandarynek. Nie są objawem choroby. Na zdjęciu jest odmiana Variegata. Fot. Niepodlewam

Zapylacze: nie potrzebuje

Ciekawe odmiany

• Mandarynka występuje w dziesiątkach gatunków i niezliczonej liczbie odmian. Bardzo łatwo krzyżuje się z innymi cytrusami tworząc nowe gatunki. Wśród tych gatunków zaś powstają odmian, które następnie… znowu łatwo się krzyżują z mandarynkami.
  Dlatego nie każdy owoc lub roślina sprzedawana w sklepach to rzeczywiście mandarynka. Ogólnie krzyżówki są bardzo atrakcyjne smakowo, a często także wyróżnia je odporność.

• Ciekawe sadzonki krzyżówek mandarynek można przywieźć z wakacji, np. do Hiszpanii czy Włoch. Sadzonki mandarynek bardzo dobrze znoszą transport.

Do najciekawszych krzyżówek mandarynek zaliczane są:

• Klementynka – krzyżówka mandarynki z pomarańczą gorzką.

• Tangelo – krzyżówka mandarynki z grejpfrutem, np. odmiana Nova (jej owoce są sprzedawane także w polskich sklepach). Tangelo bywa mylone z tangorem.

Krzyżówka mandarynki z grejpfrutem, czyli tangelo. Na zdjęciu jest odmiana Nova. Jej owoce można kupić w polskich sklepach. Fot. Niepodlewam

• Tangor (tangerynka) – krzyżówka mandarynki z pomarańczą słodką, np. odmiana Ortanique (jej owoce są sprzedawane także w polskich sklepach). Po raz pierwszy o tangerynkach w Polsce napisano w „Ogrodniku Polskim” w 1904 roku. Wówczas była to absolutna nowość.

Krzyżówka mandarynki z pomarańczą słodką – na zdjęciu jest odmiana Ortanique. Jej owoce można kupić w polskich sklepach jako mandarynkę. Odmiana Ortanique wyhodowana została prawdopodobnie na początku XX wieku. Fot. Niepodlewam

Ciekawostki

• Mandarynka jest uprawiana na parapetach w Polsce od wieków. Jej owoce zawsze była bardzo lubiane. Jednak zdecydowanie popularniejsza była cytryna zwyczajna. Prawdopodobnie wynikało to z szerszego zastosowania cytryn. Cytryn używano nie tylko w kuchni, ale też do np. do wybielania skóry dłoni oraz czyszczenia kranów.

Post Mandarynka – uprawa, odporność, cięcie pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Kropki na jej skórce przypominają łuski pstrąga. Grusza Pstrągówka to stara, odporna odmiana. Nie jest wybredna co do ziemi, ale lubi wilgoć.

Grusza Pstrągówka – rysunek z książki „Deutsche Pomologie” Wilhelma Lauche z 1882-1883, ze zborów biblioteki Wageningen UR.

Inne nazwy: Corail, Corille, Forelle, Forellenbirne, Forellenbirne, Poire triutee, Trout, Truit Petit Corail

Pochodzenie: prawdopodobnie XVIII wiek (prawdopodobnie Niemcy)

Dojrzewanie: XI-XII (listopad-grudzień)

Owoce: średniej wielkości (długość około 6-7 cm); mają ładny kształt; skórka cytrynowożółta, z charakterystycznymi plamkami przypominającymi łuski pstrąga (stąd nazwa Pstrągówka) oraz mocnym rumieńcem; miąższ białokremowy, soczysty, bardzo smaczny, delikatny, słodki; lekki zapach

Ogólnie gruszki Pstrągówki są ładne. Dobrze się kiedyś sprzedawały na targach.

Przeznaczenie: do jedzenia na surowo oraz do ciast

Gleba: przeciętna, wilgotna; najlepiej lekko kwaśna (pH 6,2-6,7)

Grusza Pstrągówka jest niewybredna co do żyzności gleby. Dobrze rośnie na piasku, ale ziemia powinna być lekko wilgotna. Grusza Pstrągówka nie lubi suchej gleby.

Stanowisko: słoneczne, toleruje lekki półcień

Drzewo osiąga średnie rozmiary. Owocuje obficie co roku. Grusza Pstrągówka rośnie wyższa w zacisznych miejscach. Owoce z drzew rosnących w takich miejscach są też uważane za smaczniejsze.

Oporność: dobra

Grusza Pstrągówka ogólnie rośnie zdrowo. Jest odporna na mróz.

Jesienią warto wygrabiać opadłe liście spod gruszy Pstrągówki. To odmiana średnio odporna na parcha.

Zapylacze: Bonkreta Williamsa, Dobra Ludwika, Faworytka, Jozefinka, Komisówka, Konferencja, Nelis Zimowa

Ciekawostki

• Najprawdopodobniej to odmiana niemiecka. Gruszę Pstrągówkę znalazł około 1806 roku lekarz i pomolog August Fredrich Adrian Diel (1756-1839). Gdzie i kiedy została wyhodowana – nie wiadomo.

• W XIX wieku grusza Pstrągówka bardzo dobrze sprzedawała się targach w Niemczech i Polsce. Ma bowiem smaczne i bardzo ładne owoce „jak z obrazka”.

• Na przełomie XIX i XX wieku grusze Pstrągówki były sadzone w sadach przy szkołach. Ich gruszki lubiły dzieci.

• Pod koniec XIX wieku była również znana grusza Pstrągówka Zimowa. Uważano ją za pododmianę Pstrągówki. Miała większe od niej owoce, mniej pachnące, trochę później dojrzewające. W Polsce sprzedawała ją szkółka braci Hoserów. Dziś to odmiana zapomniana na świecie.

• Grusza Pstrągówka to nadal odmiana sadzona. Jest lubiana np. w Niemczech. Można ją kupić również w Polsce.
• Krzyżówką grusz Pstrągówka oraz Faworytka jest grusza Hortensia.

O innych starych odmianach grusz CZYTAJ TUTAJ

Źródło:
*wiedza własna
*„Ogród szkolny”, Franciszek Langauer i Eustachy Wołoszczak, 1889 rok
*„O sadownictwie i ogrodnictwie”, Szymon Śmigaj, 1919 rok
*„Ogrodnik Polski”, 1899 rok
*„Holenderski sad”, Groningen, J.B. Wolters, 1868 rok
*„Deutsche Pomologie”, Wilchelm Lauche, 1882-1883 rok

Rysunek gruszki Pstrągówka z XIX wieku został opublikowany za zgodą biblioteki Wageningen UR w Holandii

Post Grusza Pstrągówka – uprawa, odporność, zapylacze pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

To naturalny, łatwy do zrobienia preparat na robactwo. Wrotycz pospolity w postaci wyciągu niszczy np. nicienie i roztocza truskawkowe.

Wrotycz pospolity zawiera m.in. tujon. Wyciąg z niego niszczy wiele szkodników w ogrodzie. Od wieków preparaty z wrotyczu były także używane np. niszczenia wszy, moli, owsików,glist. Fot. Niepodlewam

Termin zbioru: czerwiec – sierpień (VI-VIII)

Wrotycz pospolity najsilniejsze działanie ma w czerwcu i lipcu, gdy zerwie się go z młodymi kwiatami. Do zrywania warto zakładać rękawice. Wrotycz pospolity działa także toksycznie na ludzi.

Od wieków robionego z niego preparaty np. na wszy, świerzb, owsiki, glisty, \mole.

Składniki

• Świeży wrotycz pospolity (kwiaty, liście, łodygi) – tyle, by luźno zajął 1/3 wiaderka, albo garść wrotyczu suszonego
• Woda (z kranu lub deszczówka) – tyle, aby jej powierzchnia była kilka centymetrów poniżej krawędzi wiaderka (będzie łatwiej je przenosić i nalewać preparat)

Kwiaty wrotyczu pospolitego. Fot. Niepodlewam

Czas przygotowania

24 godziny

Jak zrobić

Włożyć wrotycz pospolity do wiaderka. Można go pociąć na kawałki. Preparat będzie wtedy trochę bardziej skuteczny.

Wrotycz przygotowany do zalania wodą. Fot. Niepodlewam

Zalać wodą. Jeśli w ogrodzie są zwierzęta domowe, wiaderko przykryć, by nie piły wody.

Ustawić wiaderko w półcieniu lub cieniu.

Wrotycz pospolity zalany wodą. Fot. Niepodlewam

Po 24 godzinach przecedzić. Przelać do rozpryskiwacza albo konewki z sitkiem. Gotowy preparat jest nietrwały. Powinien być szybko zużyto.

Stosowanie

Wyciąg z wrotyczu pospolitego ma działanie owadobójcze. Na szkodniki stosuje się go bez rozcieńczania. Jest skuteczny np. do zwalczania tak szkodników jak gąsienice motyli, kostnik malinowiec, mszyce, nicienie, roztocza truskawkowe. Nie należy opryskiwać warzyw i owoców, które w ciągu 20 dni od oprysku mają być zjedzone.

Gotowy wyciąg z wrotyczu. Fot. Niepodlewam

Warto wiedzieć

• Wrotycz pospolity zawiera między innymi tujon oraz kamforę. Od wieków to zioło na różne dolegliwości, głównie pasożyty.

• Wrotycz pospolity, który zostanie z wyciągu, można przeznaczyć na kompost. W resztkach są między innymi azot, potas, fosfor.

Post Wrotycz pospolity – wyciąg na szkodniki pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

To polska, srebrzystoniebieska odmiana. Świerk kłujący Białobok jest bardzo odporny na mróz, suszę i choroby. Nie łysieje od dołu.

Świerk kłujący Białobok ma srebrzystoniebieski kolor. Ładnie się prezentuje np. na zielonym tle innych iglaków. Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: Picea pungens Białobok, Świerk srebrny Białobok

Rok wyhodowania: lata 30. XX wieku

Hodowca: Jan Białobok (Polska)

Wysokość: około 5 m

Szerokość: około 2 m

Świerk kłujący Białobok rośnie dość wolno. Przyrasta po 10-15 cm rocznie.

Ma asymetryczny pokrój, podobny do klasycznej choinki. Powodem jest skłonność tej odiany do wytwarzania kilku przewodników. Dlatego szczególnie w młodym wieku świerk kłujący Białobok przypomina często rozłożysty krzew. Jest bardzo gęsty. Nie łysieje od dołu.

Liście: srebrzystoniebieskie igły; wiosenne młode przyrosty są kremowe

Igły świerka Białobok są krótkie i kłujące. Mają po 1-3 cm długości. Ze względu na srebrzystoniebieski kolor jest popularnie nazywany świerkiem srebrnym.

Igły świerka kłującego Białobok. Fot. Niepodlewam

Gleba: przeciętna; odczyn obojętny (pH 6,8-7,2)

Świerk kłujący Białobok jest niewybredny. Można go sadzić nawet na piasku. Jest też tolerancyjny do jej odczynu.

Podlewanie: rzadko

Tylko młode świerki kłujące podlewa się umiarkowanie. Potem nie jest to potrzebne.

W odróżnieniu od innych gatunków świerków, Białobok korzeni się głęboko. Nie jest wrażliwy na suszę.

Stanowisko: słoneczne

W półcieniu świerk kłujący Białobok gorzej się wybarwia i jest mniej gęsty.

Przeznaczenie: pojedyncze egzemplarze w wyeksponowanych miejscach, grupy iglaków

Świerk kłujący Białobok pięknie wygląda na tle zielonego tła, np. trawnika lub innych iglaków. Wtedy najlepiej jest podkreślony jego srebrzysty kolor.

Świerk kłujący Białobok ma asymetryczny pokrój. Często wypuszcza po kilka przewodników. Fot. Niepodlewam

Wytrzymałość na mróz: bardzo dobra

Świerk kłujący Białobok jest odporny na największe mrozy. Nie wymaga ochrony przed mrozem.

Cięcie: kwiecień, maj, czerwiec (IV-VI)

Świerk kłujący Białobok nie potrzebuje mocnego cięcia co roku. Cięcie wystarczy ograniczyć do cięcia korygującego, by nadać mu bardziej regularny pokrój choinki. Gdy za bardzo się rozrośnie, można go przyciąć mocniej, np. skrócić główny i boczne przewodniki. Ze względu na swój asymetryczny pokrój świerk kłujący Białobok nie traci na wyglądzie.

Ran po cięciu nie trzeba zabezpieczać.

Choroby i szkodniki: odmiana odporna na choroby

Jeśli wiosna jest ciepła, słoneczna i bezwietrzna, świerk kłujący Białobok może atakować mszyca świerkowa. By ograniczyć jej liczebność, można spryskiwać świerk silnym strumieniem wody.

Gdy na gałązkach tworzą się galasy (nibyszyszki), trzeba je zrywać i niszczyć. To szkodnik świerków – ochojnik.

Świerk kłujący Białobok nie ogołaca się od dołu. Fot. Niepodlewam

Warto wiedzieć

• W naturze świerki kłujące rosną w Ameryce Północnej. Dorastają do 40 m wysokości. Odmiana Białobok jest jedną z mniejszych. Jest uważana za jedną z najlepszych. Inną ciekawą polską odmianą jest świerk kłujący Tomek.

Post Świerk kłujący Białobok – uprawa, odporność, cięcie pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

To jabłonie uprawiane w Polsce od wieków. Wiele starych odmian jest odpornych na mróz i choroby. Inne – niekoniecznie, ale mają wyjątkowy smak jabłek.

Stare jabłonie w sadzie przy pałacu w Piorunowie. Fot. Niepodlewam

W zestawieniu poniżej są stare odmiany jabłoni sprzed 1914 roku, które uprawiano na ziemiach polskich. Dziś wiele z nich nadal jest bardzo popularna w ogrodach i sadach amatorskich, to np. Antonówka Zwykła, Kosztela i Szara Reneta.

Stare jabłonie są często odporne na wszystko. Nie niszczy ich mróz, choroby, szkodniki. To między innymi jabłonie Antonówka Zwykła, Grochówka Wielka i Żeleźniak. Jednak jedna z najstarszych odmian jabłoni uprawianych w Polsce to Kalwila Biała. Jest delikatna i kapryśna, a mimo to Polacy jedzą ją od 500 lat!

Stare odmiany jabłoni, uprawiane w Polsce, zwykle pochodzą z XVIII i XIX wieku. Najstarsze jabłonie to np. Grafsztynek Prawdziwy (XVII wiek lub wcześniej), Kalwila Biała (XVI wiek), Kosztela (około 1590 roku), Szara Reneta (przed 1650 rokiem), Żeleźniak (XVII wiek lub wcześniej).

Choć stare jabłonie mają swojskie, polskie nazwy to większość wyhodowano w innych krajach, głównie we Francji, Holandii, Niemczech, Rosji.

Polskie stare jabłonie to np. Kantówka Gdańska, Kosztela, Reneta Lansberska.

Stare odmiany jabłoni:

Antonówka Zwykła
Inne nazwy: Antenovka, Antonovca, Antonówka, Nalivia, Possart’s Nalivia, Possarts Moskauer Nalivia, Possarts Nalivia
Pochodzenie: początek XIX wieku lub wcześniej (Rosja)

Charłamówka
Inne nazwy (niektóre): Borowina, Borowinka, Brunswick, Chardamowka, Charłamowska, Charłamowskie, New Brunswick, Oldenburg, Papierówka Jesienna, Queen Mary, Roter Barowinka, Smith’s Beauty of Newark
Pochodzenie: co najmniej XVIII wiek (prawdopodobnie Rosja)

Grafsztynek Prawdziwy
Inne nazwy: Calville, Gravensteiner, Grave Stige, Grawsztyna, Grafsztynek, Grafsztynek z Grawsztyna, Pomme de Gravenstein
Pochodzenie: XVII wiek lub wcześniej (najprawdopodobniej Dania)

Grochówka Wielka
Inne nazwy (niektóre): Bohn Apfel, Bohnapfel Grosser, Bohnapfel Rheinischer, Bohnapfelgrosser Rheinischer, Grochówka, Gros Bohnapfel, Strymka
Pochodzenie: przed 1797 rokiem (Niemcy)

Kalwila Biała
Inne nazwy (niektóre): Blanche de Zurich, Calville blanc, Calleville blanc d’Hiver, Calville blanche d’Hiver, Kalwil Biały, Kalwila Biała ZimowaWeisser Winter-Calvill, White Winter Calville
Pochodzenie: XVI wiek (prawdopodobnie Francja)

Kalwila Zbawiciela
Inne nazwy (niektóre): Belle Lille de Normandie, Calvill von St. Sauveur, Calville de Saint Sauver, Calvine St. Sauver, Erloserapfel, Kattekop, Reinette de la Rochelle, Reinette de Sanit-Sauveur
Pochodzenie: przed 1836 rokiem (Francja)

Kantówka Gdańska
Inne nazwy (niektóre): Calleville de Dantzick, Calvillartiger, Dansky Hranac, Danziger Kant, Danziger Kantapfel, Gdańska Graniatka, Gdansky Hranac, Kantak Gdański, Kantówka
Pochodzenie: przed 1760 rokiem (prawdopodobnie Polska)

Koksa Pomarańczowa
Inne nazwy (niektóre): Cox Orange, Cox Orange Pippin, Koksa, Orange de Cox, Pomarańczowe Coxa, Reinette Orange de Cox, Renet Coksa, Reneta Coxa Pomarańczowa
Pochodzenie: 1825 rok (Anglia)

Kosztela
Inne nazwy: Kosztylka, Wierzbówka Biała
Pochodzenie: około 1590 rok (Polska)

Królowa Renet
Inne nazwy (niektóre): English Winter Golden Pear, Gold Parmaene, Gold Parmane, Golden Winter Pearmain, Goldparmane, King of Pippins, Złota Parmena Angielska, Złota Reneta
Pochodzenie: XVIII wiek (prawdopodobnie Anglia)

Krótkonóżka Królewska
Inne nazwy: Belgischer Kurzstiel, Courtpendu Royal, Koenigl Kurzstiel, Koniglicher Kurzstiel, Królewskie Kuse, Reneta Krótkonóżka, Wise Apple
Pochodzenie: przed 1613 rokiem (prawdopodobnie Holandia lub Niemcy)

Kuzynek Czerwony
Inne nazwy (niektóre): Blutapfel, Buraczek, Christkindapfel, Cousinette Rouge Pourpre, Cousinot Rouge d’Hiver, Grosser Roter Pilgrim
Pochodzenie: przed 1766 rokiem (prawdopodobnie Niemcy lub Holandia)

Malinówka
Inne nazwy: Buraczki, Calleville Rouge d’Hiver, Edelkonig, Himbeerapfel, Kalwila Czerwona Jesienna, Kalwilla Jesienna Czerwona, Kalwila Malinowa, Le General, Rother Herbst-Calvill
Pochodzenie: około 1600 rok (Francja)

Reneta Ananasowa
Inne nazwy: Ananas, Anansowa, Ananas Reinette, Reinette Ananas
Pochodzenie: XVIII wiek lub wcześniej (prawdopodobnie Holandia lub Niemcy)

Reneta Baumanna
Inne nazwy: Baumana, Baumanns Reinette, Baumanova Reneta, Baumanns Rothe Winter Reinette, Napoleon Baumann, Reneta Baumana, Rtte Baumann`s
Pochodzenie: przed 1811 rokiem (prawdopodobnie Belgia lub Francja)

Reneta Blenheimska
Inne nazwy (niektóre): Blenhajmskie, Blenheim Orange, Blenheim Pippin, Blenheim Reinette, Blooming Orange, Reneta Blenhajmska, Reneta Blenheim, Reneta Blenheim Złota
Pochodzenie: około 1740 roku lub jeszcze wcześniej (Anglia)

Reneta Kanadyjska
Inne nazwy (niektóre): Canadia Reinette, Kanadyjskie, Pariser Rambour Reinette, Portugal Russet, Reinette du Canada
Pochodzenie: przed 1771 rokiem (prawdopodobnie Francja)

Renata Landsberska
Inne nazwy: Burchardt Renette, Landsberger Reinette, Landsberska, Landsberskie, Reneta Gorzowska, Reneta Landsbergska, Renetta di Landsberg
Pochodzenie: około 1850 roku (Niemcy/Polska)

Reneta Szampańska
Inne nazwy (niektóre): Champagner Reinette, Glas Reinette, Glasapfel, Herrenapfel, Reinette Blanche de Champagne, Renet Sampanskij, Russiche Reinette, Rzepka Zimowa
Pochodzenie: prawdopodobnie XVII wiek (najprawdopodobniej Niemcy)

Szara Reneta
Inne nazwy: Graue Reinette, Grey French Reinette, Grey Reinette, Kozena Reneta Zimni, Leder Apfel, Reinette Gris, Reinette Gris Ancienne, Reneta Szara Zimowa
Pochodzenie: przed 1650 rokiem (Francja)

Żeleźniak
Inne nazwy (niektóre): Eiser, Eiser Rote, Eiser Rouge, Groszówka, Roter Eiserapfel, Roter Eiser, Roter Eiser Apfel, Rother Eiser, Rother Eiserapfel, Zelezne jablko
Pochodzenie: XVII wiek lub wcześniej (Niemcy)

O starych odmian grusz CZYTAJ TUTAJ

Źródło:
*wiedza własna
*„Sad i ogród owocowy” Edmund Jankowski, 1912 rok
*”Sadownictwo gospodarskie” Władysław Tyniecki, 1902 rok
*„Ogród szkolny” Franciszek Langauer i Eustachy Wołoszczak, 1889 rok
* „Ogrody na piasku”, Edmund Jankowski, 1913 rok
*”Deutsche Pomologie” Wilhelm Lauche, 1882-1883 rok

Post Jabłonie – najlepsze stare odmiany pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Jest bardzo odporna i niewymagająca. Róża Rote Hannover ma kwiaty różowe z czerwonym odcieniem. Ładnie pachną.

Róża Roter Hannover jest bardzo odporna na mróz i choroby. Ma piękny różowy kolor z odcieniem czerwieni. Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: Bokrahan

Grupa róż: Mariae Graebneriae (krzewiaste)

Rok wyhodowania: 1996

Hodowca: Jan Kees Kraan/Boot&Co (Holandia)

Wysokość: około 100 cm

Szerokość: około 100 cm

Róże Rote Hannover to gęsto, ciemnozielone krzewy obsypane kwiatami. Fot. Niepodlewam

Kwitnienie: od czerwca do października (VI-X)

Kwiaty: różowe z odcieniem czerwieni, pojedyncze

Kwiaty róży Rote Hannover mają średnicę około 7 cm. W każdym jest po 5 płatków.

W pełnym rozkwicie widoczne są żółte pręciki. Po przekwitnięciu płatki same opadają. Nie trzeba ich po kwitnieniu obcinać – to tak zwana odmiana samoczyszcząca. Róża Rote Hannover wypuszcza aż do mrozów dużo nowych pąków kwiatowych. Zawiązuje też pomarańczowoczerwone owoce.

Zapach: średnio mocny, piękny

Liście: ciemnozielone

Róża Rote Hannover ma bardzo, zdrowe ładne liście cały sezon. Krzew jest wyjątkowo gęsty.

Liście rórzy Rote Hannover. Fot. Niepodlewam

Kolce: liczne; drobne

Zastosowanie: pojedynczy krzew lub grupa po kilka i więcej sztuk, wysokie rabaty dywanowe, niskie żywopłoty, skarpy

Róża Rote Hannover bardzi dobrze znosi uliczne zanieczyszczenia: spaliny, kurz, smog, zasolenie. Nie szkodzi jej także morski wiatr. Jest mało wymagająca. Wybacza brak opieki.

Stanowisko: słoneczne

Gleba: żyzna

Róża Rote Hannover toleruje także ziemię przeciętną.

Podlewanie: umiarkowane

Starsze róże Rote Hannover dobrze znoszą brak podlewania.

Nawożenie: od maja do lipca (V-VII)

Używać można nawozu sztucznego przeznaczonego do róż. Dobre nawozy naturalne to np. gnojówka z pokrzywy albo obornik krowi.

Rozmnażanie: odrosty korzeniowe, szczepienie

Owoce róży Rote Hannover utrzymują się na gałęziach nawet do jesieni następnego roku. To zdjęcie zrobine we wrześniu. Fot. Niepodlewam

Cięcie: wiosną

Róża Rote Hannover wymaga przycinania wiosną co roku. Cięcie wykonuje się 1-2 tygodnie po rozgarnięciu ziemnych kopców chroniących przed mrozem (jeśli była okrywana na zimę) albo w okresie kwitnienia forsycji (jeśli na zimę róża nie była okrywana). Można uciąć nawet 2/3 pędów lub mniej (w zależności od potrzeb).

Wytrzymałość na mróz: bardzo dobra

Róża Rote Hannover dobrze zimuje bez zimowego okrycia. Okrycia wymagają tylko bardzo młode róże. Jesienią usypuje się kopiec ziemi u nasady róży na wysokość około 20 cm.

Choroby i szkodniki: odmiana bardzo odporna

Róża Rote Hannove bardzo rzadko choruje. Nie potrzebuje chemicznych oprysków. To zdrowo rosnąca odmiana.

Róża Rote Hannover to zdrowo rosnąca odmiana. Fot. Niepodlewam

Warto wiedzieć

• Róża Rote Hannover to krzyżówka róż amerykańskich. Jest bardzo podobna do róży pomarszczonej, ale to zupełnie inny rodzaj róży.

• Kwiaty róży Rote Hannover są chętnie odwiedzane prze pszczoły oraz trzmiele.

Post Róża Rote Hannover – uprawa, odporność, cięcie pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Świetnie rośnie bez podlewania. Jałowiec płożący Glauca lubi słońce i słabą ziemię. Tworzy płaskie, niebieskozielone dywany o wysokości około 10 centymetrów.

Jałowiec płożący Glauca tworzy prawie płaski, niebieskozielony dywan. Może zastępować trawnik. Nie trzeba go podlewać. Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: Juniperus horizontalis Glauca

Wysokość: około 10 cm

Szerokość: około 2 m

Jałowiec płożący Glauca rośnie dość szybko, ale i tak zajmuje mało powierzchni w ogrodzie

Liście: niebieskozielone łuski

Zimą jałowce płożące Glauca zachowują niebieskozielony kolor lecz w odcieniu szarości. Młode przyrosty są jasnozielone.

Łuski jałowca płożącego Glauca. Fot. Niepodlewam

Gleba: odmiana niewybredna; najlepsza jest ziemia piaszczysta

Jałowiec płożący Glauca lubi rosnąć na niezbyt urodzajnym piasku. Toleruje odczyn gleby od lekko kwaśnego po lekko zasadowy. Najlepsze jest pH około 7.

Podlewanie: rzadko

Jałowce płożące podlewa się jedynie po posadzeniu i podczas suszy. Źle rosną i chorują, jeśli są często podlewane. Lepiej, gdy mają za sucho, niż za mokro.

Stanowisko: słoneczne

Jałowiec płożący Glauca w półcieniu rośnie słabo, jest mało gęsty.

Bardzo dobrze znosi miejskie zanieczyszczenia: spaliny, smog, kurz. Może być sadzony przy ruchliwych ulicach.

Ten jałowiec płożący Glauca  rośnie w półcieniu obok wysokich drzew. Dlatego jest mało gęsty. Jesienią przysypują go liście opadające z drzew. Fot. Niepodlewam

Przeznaczenie: zielone dywany, zamiast trawnika, skalniaki, skarpy, na grobach, donice na balkonie i tarasie

Jałowiec płożący Glauca nie powinien być sadzony na trawnikach. Trawnik bardzo trudno wtedy kosić.

Wytrzymałość na mróz: bardzo dobra

Jałowiec płożący Glauca nie wymaga w ogrodzie okrywania na zimę. Jeśli rośnie w donicach, zabezpieczenie jest potrzebne.

Jałowiec płożący Glauca zimą, w czasie silnego mrozu. Fot. Niepodlewam

Cięcie: kwiecień, maj, czerwiec (IV-VI)

Jałowiec płożący Glauca doskonale znosi cięcie. Można go podcinać lekko albo ciąć mocno w zależności od potrzeb. Ran po cięciu nie trzeba zabezpieczać.

Choroby i szkodniki: odmiana odporna

Jeżeli jałowiec płożący Glauca choruje, to najczęściej z nadmiaru wody (podlewanie, długotrwałe deszcze). Atakują go wtedy choroby grzybowe.

Warto wiedzieć

• Starsze jałowce płożące Glauca mają szyszkojagody. Po dojrzeniu są niebieskie.

Jałowiec płożący Glauca z jeszcze niedojrzałymi szyszkojagodami, zwanymi popularnie owocami. Fot. Niepodlewam

Post Jałowiec płożący Glauca – uprawa, odporność, cięcie pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Długo kwitnie i delikatnie pachnie. Jeżówka purpurowa Magnus jest tak odporna i trwała, że nadaje nawet do sadzenia w ogrodach na dachach.

Jeżówka purpurowa Magnus to odporna odmiana na mróz wyhodowana w Szwecji. Z biegiem lat nie zanika tak szybko jak inne jeżówki. Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: Echinacea Magnus, Echinacea purpurea Magnus, Jeżówka Magnus

Pochodzenie: około 1990 roku (Szwecja)

Hodowca: Magnus B. Nilsson

Wysokość: około 60-100 cm

Szerokość: 40-60 cm

Kwitnienie: czerwiec-październik (VI-X)

Kwiaty: różowe

Kwiat jeżówki purpurowej Magnus. Fot. Niepodlewam

Kwiaty jeżówki purpurowej Magnus są klasyczne: różowe w ciemnym odcieniu. Zwabiają motyle i pszczoły. Płatki starszych kwiatów lekko bledną na słońcu.

Zapach: piękny, ale delikatny

Liście: ciemnozielone

Liść jeżówki purpurowej Magnus. Niepodlewam

Zastosowanie: rabaty kwiatowe, ogrody na dachach, ogrody w stylu naturalnym, pojedyncze egzemplarze w wyeksponowanych miejscach, na kwiat cięty i suszony, zwabianie motyli i owadów zapylających do ogrodu, uprawa w donicach np. na tarasie

Stanowisko: słoneczne

W półcieniu jeżówka purpurowa kwitnie słabiej. Nie lubi cienia.

Ziemia: przeciętna lub żyzna, o odczynie od lekko kwaśnego do zasadowego (pH 6-8)

Jeżówka purpurowa Magnus jest tolerancyjna co do ziemi.

Podlewanie: umiarkowane

Jeżówka purpurowa Magnus ma silny system korzeniowy. Nie szkodzi jej okresowe przesuszenie. Potrafi konkurować o wodę z innymi roślinami, w tym ekspansywnymi.

Jej wytrzymałość na przesuszenie sprawia, że jest nadaje się nawet do uprawy na dachach oraz do w pojemnikach.

Nawożenie: maj-lipiec (V-VII)

Jeżówka purpurowa Magnus nie wymaga obfitego nawożenia. Dobrze znosi także jego brak, ale kwiaty są wtedy mniejsze.

Jeżówkę purpurową Magnus wystarczy zasilić raz na 3-4 tygodnie. Można użyć dowolnego nawozu do roślin kwitnących albo rozcieńczonej gnojówki, np. z obornika krowiego.

Przesadzanie: co 2-4 lata

Długo nieprzesadzane jeżówki purpurowe zanikają. Jeżówka purpurowa Magnus to bardziej trwała odmiana. Potrafi się też rozsiewać sama lecz nie jest ekspansywna.

Jeżówka purpurowa Magnus doskonale znosi miejskie warunki. Można ją sadzić nawet w ogrodach na dachach. Dobrze rośnie również w donicach. Fot. Niepodlewam

Rozmnażanie: podział kęp, nasiona

Sadzenie: kwiecień-maj (IV-V) lub sierpień-wrzesień (VII-IX)

Lepszy do sadzenia jeżówek jest termin wiosenny.

Odporność na mróz: bardzo dobra

Jeżówka purpurowa Magnus została wyhodowana w Szwecji. Jest uważana za jedną z najbardziej odpornych na mróz.

Choroby i szkodniki: odmiana odporna

Jeżeli jeżówka purpurowa Magnus choruje, to najczęściej z powodu cienia lub zbyt mokrej gleby (deszczowe lato, nadmierne podlewanie, podmokła ziemia). Jest wtedy atakowana przez choroby grzybowe.

Jeżówka purpurowa Magnus to zdrowo rosnąca odmiana i odporna na mróz. Fot. Niepodlewam

Ciekawostki

• Jeżówkę purpurową Magnus wyhodował Magnus B. Nilsson (1906-2011) – znany ogrodnik w Szwecji. Miał wtedy prawie 100 lat. Jeżówka Magnus przyniosła mu międzynarodową sławę. Nazwa Magnus pochodzi od jego imienia.

• Jeżówka purpurowa Magnus jest bardziej trwała i odporna na mróz od innych jeżówek. To jedna z najpopularniejszych odmian na świecie. Otrzymała wiele nagród ogrodniczych.

• Jeżówki purpurowe mają właściwości lecznicze. Stosuje się je np. przy przeziębieniach.

Post Jeżówka purpurowa Magnus – uprawa i ciekawostki pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Gnojówka z niego jest rewelacyjna do pomidorów, papryki czy bakłażanów. Żywokost to roślina ogrodowa i rosnąca dziko. Wzbogaca kompost w azot oraz potas.

Żywokost rośnie dziko, ale można o też uprawiać w ogrodzie. Najczęściej to żywokost lekarski lub mieszańce międzygatunkowe. Fot. Niepodlewam

Termin zbioru: maj – lipiec (V-VII)

Żywokost występuje w wielu gatunkach. Najpopularniejszy to żywokost lekarski, który rośnie dziko np. w rowach i na wilgotnych łąkach. Inne to m.in. żywokost bulwiasty, żywokost kaukaski, żywokost szorstki. W ogrodach uprawiane są także mieszańce międzygatunkowe. Na gnojówkę nadają się wszystkie gatunki żywokostu, także uprawiane w ogrodach!

Żywokost najlepiej zrywać w rękawicach gumowych (płócienne chronią gorzej). Ma bowiem małe, kłujące włoski. Zbiór zdecydowanie ułatwiają sekator albo nożyczki.

Składniki

• 1 kg świeżego żywokostu (młode pędy z liśćmi i kwiatami)
• 10 l wody (z kranu, deszczówka, ze stawu czy mycia doniczek, warzyw, owoców)

Ogrodowe mieszańce żywokostu mogą mieć białe kwiaty. Też nadają się na gnojówkę. Fot. Niepodlewam

Czas przygotowania

2-4 tygodnie (krócej, gdy pogoda jest ciepła)

Jak zrobić

Włożyć żywokost do wiaderka. Nie ma potrzeby jego rozdrabniania. Zalać wodą. Odstawić w kąt ogrodu (cień lub półcień).

Żywokost zalany wodą. Fot. Niepodlewam

Po tygodniu zawartość wiaderka fermentuje (mocniej, jeśli żywokost był młody). Na powierzchni tworzą się bąbelki przypominające delikatną pianę.

Po kolejnych 2-3 dniach zamieszać patykiem. Gdy nowe bąbelki już się nie tworzą, a liście żywokostu się rozpadną (łodyga rzadko się rozkłada, bo jest gruba i twarda), gnojówkę można używać.

Gotowa gnojówka z żywokostu. Fot. Niepodlewam

Stosowanie

• Nawożenie – w rozcieńczeniu 1:5 (1 część gnojówki, 5 części wody). Podlewać warzywa, zwłaszcza pomidory, paprykę, bakłażan, kwiaty, krzewy i drzewa owocowe.
  Gnojówka z żywokostu śmierdzi (gnojem), ale mniej niż inne gnojówki roślinne. Dlatego nadaje się do stosowania również na balkonie, zwłaszcza pomidorów oraz drzew owocowych uprawianych w donicach.

• Niszczenie mszyc – w rozcieńczeniu 1:10 (1 część gnojówki, 10 części wody). Podlewać profilaktycznie warzywa na liście, np. bób, kapustę, marchew.

• Regeneracja gleby – w rozcieńczeniu 1:3 (1 część gnojówki, 3 części wody) przed sadzeniem roślin. Regeneracji wymaga np. ziemia po budowie domu czy powodzi.

• Przyśpieszanie kompostowania – rozcieńczona wodą (dowolne proporcje) lub bez rozcieńczenia. Podlać kompost. Resztki gnojówki wrzucić i przykryć np. chwastami, by nie zwabiały much zapachem.

Warto wiedzieć

• Żywokost zawiera dużo azotu oraz potasu. Więcej azotu jest w żywokostach młodych, zaś potasu – w kwitnących. Dlatego gnojówka z niego jest świetna do roślin, które wydają owoce lub kwiaty.

• W gnojówce z żywokostu znajdują się też pożyteczne bakterie, które wspomagają procesy glebowe, np. tworzenie próchnicy.

Żywokost kaukaski. Fot. Niepodlewam

Post Żywokost – przepis na gnojówkę do nawożenia pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

To odmiana karłowa, krzaczasta. Choina kanadyjska Jeddeloh doskonale rośnie w ogrodach zacienionych, wilgotnych, chłodnych, obok oczek wodnych.

Choina kanadyjska Jeddeloh to odmiana karłowe. Ma pokrój nieregularnego kopca. Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: Tsuga canadensis Jeddeloh, Tsuga kanadyjska Jeddeloh

Wysokość: 2 metry

Szerokość: 2 metry

Choina kanadyjska Jeddeloh rośnie bardzo wolno. To odmiana karłowa. Po około 20 latach uprawy osiąga tylko 1 metr wysokości. Jedynie stare egzemplarze dorastają do 2 metrów. Jest uważana za jedną z najładniejszych odmian choiny kanadyjskiej.

Gałęzie choiny kanadyjskiej Jeddeloh są ułożone poziomo. Najmłodsze pędy lekko się przewieszają, co wygląda naturalnie i malowniczo.

Choina kanadyjska Jeddeloh bardzo dobrze znosi cięcie. Jej wielkość i kształt można formować mniej lub bardziej. Choina kanadyjska Jeddeloh jest gęsta, nie ogołaca się od dołu. Ma kształt zbliżony do nieregularnego kopca.

Liście: zielone, miękkie igły (nie opadają na zimę)

Igły choiny kanadyjskiej Jeddeloh są miękkie. Fot. Niepodlewam

Gleba: żyzna; odczyn kwaśny i lekko kwaśny (pH 5-6)

Choina kanadyjska Jeddeloh jest tolerancyjna co do ziemi. Dobrze rośnie także w ziemi bardzo kwaśnej oraz o odczynie obojętnym.

Nadaje się do sadzenia obok roślin kwasolubnych, np. różaneczników i azalii.

Starsze choiny kanadyjskie Jeddeloh nie najlepiej znoszą przesadzanie. Ich korzenie są bowiem płytkie i szerokie.

Podlewanie: umiarkowane

Choina kanadyjska Jeddeloh bardzo lubi wilgoć w ziemi i powietrzu, a także chłód. Świetnie rośnie w ogrodach założonych na dawnych bagnach, wilgotnych, zacienionych, ze stawami i strumieniami.

Stanowisko: półcień lub cień

Choina kanadyjska Jeddeloh nadaje się do sadzenia w cieniu wysokich drzew i krzewów. Jej igły płowieją, gdy ma za dużo słońca.

Przeznaczenie: pojedyncze egzemplarze i grupy, skalniaki, ogrody w stylu japońskim, uprawa w donicach na zacienionych balkonach i tarasach

Choina kanadyjska Jeddeloh jest bardzo dobrym tłem dla azalii i rododendronów.

Wytrzymałość na mróz: bardzo dobra

Gdy zima jest mroźna lecz bezśnieżna, choina kanadyjska Jeddeloh może brązowieć. Zdarza się, że igły nawet opadają. Powodem jest przesuszenie.

Aby temu zapobiec, choina kanadyjska Jeddeloh powinna być podlana przed zimą. Ziemię wysypuje się korą, by zmniejszyć wyparowywanie wody.

Wiosną przesuszona choina kanadyjska Jeddeloh szybko się regeneruje.

Cięcie: marzec-kwiecień (III-IV)

Choina kanadyjska Jeddeloh dobrze znosi cięcie. Cięcie korygujące można robić nawet latem, np. obciąć pojedyncze gałązki.

Choroby i szkodniki: odmiana odporna

Choina kanadyjska Jeddeloh rośnie zdrowo. Rzadko jest atakowana przez szkodniki. Jeśli gubi igły i brązowieje, to z powodu przesuszenia, upału i nadmiaru słońca.

Choina kanadyjska Jeddeloh to zdrowo rosnąca odmiana. Rzadko choruje. Fot. Niepodlewam

Warto wiedzieć

• Choina kanadyjska Jeddeloh to odmiana niemiecka z 1965 roku. Wyhodował ją Johann-Dietrich zu Jeddeloh ze słynnej rodziny ogrodników.

• Choina kanadyjska Jeddeloh otrzymała nazwę na cześć miejscowości Jeddeloh w Niemczech. Jeddeloh ma bardzo specyficzny klimat. Jest położony na dawnych bagnach ukształtowanych w okresie epoki polodowcowej. Panuje tam mikroklimat idealny dla choin.

Post Choina kanadyjska Jeddeloh – uprawa, odporność, cięcie pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Nadaje się słodzenia herbaty, kawy, ciast, w tym dla cukrzyków. Stewia to pradawne zioło indiańskie słodkie jak cukier. Uprawa nie jest trudna.

Stewia jest w smaku słodka jak cukier. Doskonale go zastępuje. Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: Słodkie zioło, Stevia rebaudiana

Cechy: bylina

Stewia jest często sprzedawana jako roślina jednoroczna, choć w rzeczywistości to bylina. Można ją uprawiać w donicach wiele lat.

Stewia nadaje się także do uprawy w gruncie (z rozsady). W gruncie stewię sadzi się po 15 maja. Jest nieodporna na mróz.

W polskim klimacie korzystniej uprawiać stewię w donicach. Zbiór liści trwa wtedy dłużej. Stewię można przechować zimą w domu.

Wysokość: 50-70 cm

Jesienią stewia zakwita. Jej pędy są wtedy często wiotkie z braku słońca. Fot. Niepodlewam

Kwitnienie: październik – listopad (X-XI)

Stewia rebaudiana ma kwiaty białe. Są drobne i niepozorne, bez wyczuwalnego zapachu. Kwiaty pojawiają się już w pierwszym roku uprawy. W kolejnych latach uprawy kwiaty mogą się także pojawiać wczesną wiosną.

Hodowanie stewii na nasiona w domowych warunkach jest kłopotliwe i trudne (brak światła i owadów zapylających).

Kwiaty stewii są białe i niepozorne. Fot. Niepodlewam

Rozmnażanie: nasiona, sadzonki, kłącza

Stewia jest średnio trudna do rozmnożenia.

• Nasiona – wysiew do doniczek w marcu lub kwietniu (III-IV). Stewię sieje się płytko (maksymalnie do 0,5 cm). Nasiona stewii szybko tracą zdolność kiełkowania. Podczas kiełkowania trzeba im zapewnić temperaturę co najmniej 22 stopni Celsjusza.

• Sadzonki – pobiera się ze starszych roślin i ukorzenia. Sadzonki najlepiej ukorzeniają się wczesną wiosną i jesienią.

• Podział – starsze rośliny tworzą kępy, które można dzielić i przesadzać do innych doniczek. Najlepsza pora to wiosna.

Nasiona stewii są drobne. Wyglądają jak przecinki. Fot. Niepodlewam

Wykorzystanie: słodzenie napojów, deserów, ciast, sosów, sałatek, dieta przeciwcukrzycowa i obniżająca ciśnienie, zapobieganie psuciu zębów

Do jedzenia nadaje się cała roślina. Najlepsze w smaku są liście stewii. Przykładowo, połówką małego listka można osłodzić np. filiżankę herbaty.

Stewia zawiera glikozydy, które zmysł smaku człowieka odbiera jako słodkie, tak jak cukier. W rzeczywistości nie jest to cukier! Dlatego stewią można słodzić dania i napoje lecz nie ma takich efektów ubocznych jak tycie, psucie zębów, podwyższony poziom cukru we krwi. Mogą nią słodzić nawet osoby chore na cukrzyce lub zagrożone tą chorobą (po konsultacji z lekarzem).

W smaku świeża stewia jest słodka jak cukier, zaś suszona – słodsza od niego. Ma charakterystyczną, świeżą nutę, ale smak jest bardzo podobny do cukru.

Glikozydy stewii tracą słodkie właściwości w temperaturze powyżej 180 stopni Celsjusza. Z tego powodu ciasta ze stewią piecze się maksymalnie w takiej właśnie temperaturze. Wszystkie ciasta i ciastka ze stewią są zawsze blade. Nie ma bowiem efektu karmelizacji, tak jak w przypadku cukru.

Stewię można gotować, np. w budyniach, kisielach, kompotach, a także dodawać do gorącej kawy czy herbaty.

Stewia ma również właściwości bakteriobójcze, grzybobójcze i lekko obniża ciśnienie krwi. Żucie świeżych listków lub łodyżek stewii zapobiega próchnicy zębów.

W składzie stewii są również m.in. wapń, witamina C, żelazo.

Łodygi stewii suszy się i mieli. Nadają się także do słodzenia potraw. Fot. Niepodlewam

Zbiór: od marca do grudnia (III-XII)

Stewia nadaje się do użytku w postaci świeżej i suszonej.

• Świeża stewia – listki można obrywać na bieżąco, w miarę potrzeb. Rozkrzewianiu stewii sprzyja uszczykiwanie wierzchołków pędów (nadają się do słodzenia).

• Suszona stewia – całą roślinę ścina się jesienią tuż przed kwitnieniem i suszy. Gdy dobrze wyschnie, stewię mieli się np. w rozdrabniaczu do ziół lub młynku do kawy. Potrawy słodzi się rozdrobnionym suszem.

Stanowisko: słoneczne

Stewia potrzebuje dużo słońca przez cały rok. Na lato donicę ze stewią można wynosić na taras lub balkon.

Zimę stewia lubi spędzać w jasnym, nieprzegrzanym pokoju (temperatura około 18 stopni Celsjusza). W wyższej temperaturze stewia często zasycha (mimo podlewania). Takiej rośliny nie należy wyrzucać! Uschnięte pędy trzeba obciąć i poczekać do wiosny. Stewia prawie zawsze wypuszcza młode pędy z kłączy.

Ziemia: żyzna, najlepiej lekko kwaśna (pH 5)

Ogólnie stewia jest tolerancyjna co do ziemi i jej odczynu.

Podlewanie: umiarkowane

Latem stewię podlewa się co kilka dni, tak by ziemia była lekko wilgotna. Zimą trzeba podlewać oszczędnie, zwłaszcza jeśli stewia nie ma wystarczającej ilości słońca i zasycha.

Nawożenie: co 2 tygodnie od kwietnia do lipca (IV-VII)

Do nawożenia stewii najlepiej stosować nawóz naturalny, np. z odchodów dżdżownic.

Liść stewii. Fot. Niepodlewam

Odporność na mróz: brak

Stewia marznie zwykle w temperaturze 0 stopni Celsjusza. Niższą temperaturę potrafią przetrwać starsze rośliny, ale często opadają im liście.

Choroby i szkodniki: odporna

Stewia choruje rzadko. Powodem zasychania (zwykle zimą) jest zbyt wysoka temperatura w pomieszczeniu w czasie zimy.

Stewie nadmiernie podlewane mogą być atakowane przez choroby grzybowe.

Ciekawa odmiana stewii

• Sweety Star – ma delikatniejsze i słodsze w smaku liście

Stewia Sweety Star. Fot. Niepodlewam

Warto wiedzieć

• Stewia rebaudiana pochodzi z Ameryki Południowej. Od ponad 1.500 lat jest używana jako lek oraz w kuchni przez Indian Guarani. Oprócz stewii rebaudiana znanych jest około 200 innych gatunków stewii.

Post Stewia – uprawa, rozmnażanie, zastosowanie pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Szybko zaczyna plonować. Wiśnia Lucyna to polska odmiana odporna na mróz. Rzadko choruje. Ma smaczne, słodko-kwaśne owoce.

Wiśnia Lucyna to polska odmiana. Ma ciemnoczerwone owoce. Są deserowe i na przetwory. Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: nie ma

Pochodzenie: koniec XX wieku (Polska)

Dojrzewanie: lipiec (VII)

Zwykle wiśnia Lucyna dojrzewa w połowie lipca. Gdy wiosna i początek lata są słoneczne oraz ciepłe, owoce można zbierać nawet w pierwszej połowie lipca.

Owoce: średniej wielkości i duże (wielkość podobna do owoców Łutówki); ciemnoczerwone; łatwo odrywają się od szypułki; skórka gładka, błyszcząca; miąższ czerwony, zwarty, soczysty; smaczne, słodko-kwaśne; sok czerwony

Szypułki wiśni Lucyna łatwo odrywają się od owoców. Fot. Niepodlewam

Przeznaczenie: owoce deserowe, na przetwory

Gleba: przeciętna; odczyn obojętny (pH 6,7 -7,2)

Wiśnia Lucyna toleruje też słabszą ziemię lecz owoce są drobne. Źle rośnie w ziemi bardzo suchej i bardzo mokrej.

Stanowisko: słoneczne

Wiśnia Lucyna w pierwszych latach rośnie szybko. W kolejnych latach rośnie wolniej. Plonuje obficie i co roku. Zaczyna owocować po 2-3 latach od posadzenia.

Odporność: dobra

Wiśnia Lucyna jest odporna na mróz. Rzadko choruje. Jest mało podatna na raka bakteryjnego i drobną plamistość liści drzew pestkowych, zaś średnio odporna na brunatną zgniliznę drzew pestkowych.

Zapylacze: samopylna

Wiśnia Lucyna jest samopłodna. Do zapylenia kwiatów potrzebne są jednak owady. Z kwiatka na kwiatek pyłek przenoszą np. pszczoły i trzmiele.

Wiśnia Lucyna jest dobrym zapylaczem np. dla wiśni Groniasta z Ujfehertoi.

Ciekawostki

• Wiśnia Lucyna to polska odmiana wyhodowana w Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach (T. Jakubowski, A. Wojniakiewicz, S.W. Zagaja). Jest krzyżówką wiśni Łutówka oraz Schippotreb.

Wiśnia Lucyna dobrze owocuje także na starszych gałązkach. Fot. Niepodlewam

Źródło:
*wiedza własna
*”Ilustrowany katalog odmian wiśni”, Instytut Ogrodnictwa Skierniewice, 2013 rok

Post Wiśnia Lucyna – uprawa, odporność, zapylacze pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Czosnek sadzi się jesienią lub wiosną. Sadzenie czosnku zimowego, czyli jesienią, zapewnia wcześniejszy plon. Unika się strat ząbków podczas przechowywania.

Najlepszy termin na sadzenie czosnku zimowego to wrzesień i październik. Można sadzić ząbki z własnych plonów przez dziesiątki lat. Ten jest przekazywany z pokolenia na pokolenie od blisko 100 lat. Fot. Niepodlewam

Czosnek doskonale zimuje w polskim klimacie. Zielone listki wypuszcza zwykle w lutym, a gdy zima jest lekka – nawet w styczniu. Czasami zdarza się, że podczas większego mrozu końce liści podmarzają. Bardzo szybko czosnek się jednak regeneruje i dobrze plonuje.

Sadzenie czosnku zimowego (ozimego) to:

• Wcześniejszy plon – czosnek ozimy zbiera się 3-4 tygodnie wcześniej niż czosnek jary, czyli posadzony wiosną.

• Zdrowsze cebulki – w amatorskich warunkach, gdy nie ma się chłodnej, suchej piwnicy, w której temperatura nie spada poniżej 0 stopni Celsjusza, trudno jest przechować ząbki czosnku do sadzenia aż do wiosny.

W ogrzewanych mieszkaniach do tego celu nadaje się tylko lodówka. Jednak i w niej czosnek kiełkuje wczesną wiosną, czasami ząbki gniją. Dlatego wygodniej czosnek posadzić jesienią.

Sadzenie czosnku zimowego jest proste.

Termin sadzenia

Najlepszy termin na sadzenie czosnku zimowego to wrzesień i październik (IX-X). Czosnek musi zdążyć ukorzenić przed zimą!

Ten czosnek, posadzony we wrześni, zazielenił się już w styczniu. W lutym listki lekko uszkodził mróz. Wiosną nie było po nich śladu. Fot. Niepodlewam

Ziemia

Czosnek lubi ziemię żyzną, próchniczą. Najlepiej go uprawiać na dużej dawce kompostu (1-2 wiaderka 10-litrowe na metr kwadratowy). Czosnek zimowy warto też sadzić w ziemi nawiezionej obornikiem jesienią rok wcześniej.

Gdy czosnek rośnie w żyznej ziemi, ma duże i bardzo duże ząbki oraz szczypior.

Ząbki czy cebulki

Do jesiennego sadzenia nadają się zarówno ząbki (średniej wielkości), jak i cebulki powietrzne czosnku. Różnica będzie w plonie. Czosnek z ząbków zawiązuje duże główki z kilkoma lub kilkunastoma ząbkami.

Czosnek z cebulek powietrznych będzie miał tylko jeden, duży ząbek. Tak drobny czosnek sadzi się np. między truskawkami, by naturalnie chronił je przed chorobami i szkodnikami (plon nie jest wtedy najważniejszy lecz ochrona). Jeśli ziemia jest żyzna,dobrze nawieziona, pojedynczy czosnek może mieć wielkość orzecha.

Czosnek zimowy wyhodowany z cebulek powietrznych. Rósł w ziemi nawiezionej obornikiem krowim. Fot. Niepodlewam

Więcej o sadzeniu czosnku z cebulek powietrznych CZYTAJ TUTAJ

Głębokość sadzenia

Jesienią czosnek sadzi się głębiej niż wiosną: ząbki – na głębokość około 5-6 cm, cebulki powietrzne – około 1-1,5 cm.

Jak gęsto sadzić

Ząbki czosnku sadzi się w rzędach co 20-30 cm. Czosnek można sadzić pojedynczo co 6-10 cm (na zbiór ząbków) albo gniazdowo (na zbiór szczypioru).

Ząbki czosnku posadzone pojedynczo. Fot. Niepodlewam

Więcej o sadzeniu czosnku pojedynczo i gniazdowo CZYTAJ TUTAJ

Cebulki powietrzne czosnku sadzi się co 5-10 cm, w zależności od ich wielkości.

Odmiany czosnku zimowe (ozime)

• Arkus – 4-7 ząbków
• Harnaś – 8-13 ząbków
• Huzar – 12-20 ząbków
• Mega – 3-5 ząbków
• Ornak – 4-10 ząbków
• Zawrat – 5-7 ząbków

Uwaga! W amatorskiej uprawie do sadzenia jesienią nadaje się każda odmiana czosnek. W razie wątpliwości, czy dobrze przezimuje, w zimniejszych regionach można zagon z czosnkiem lekko wyściółkować słomą albo okryć agrowłókniną.

Warto wiedzieć

• Czosnek zimowy, posadzony we wrześniu lub październiku (IX-X), zbiera się zwykle w drugiej połowie lipca (VII).

• Sadzenie czosnku ozimego warto zaplanować obok i wśród truskawek. To jeden ze sposobów chroniący truskawki przed szarą pleśnią.

Post Sadzenie czosnku zimowego (jesienią) pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Ma białe, ślicznie pachnące kwiaty. Gardenia musi mieć kwaśną ziemię i słoneczne stanowisko. Nie lubi przegrzanych mieszkań i zimnej wody.

Gardenia ma zawsze kwiaty białe, pięknie i mocno pachnąc. Fot. Niepodlewam

Inna nazwa: Gardenia jasminoides, Gardenia jaśminowata

Wysokość: 1-2 metry

Na parapecie w mieszkaniu gardenia zwykle dorasta do 1 metra wysokości. Większe wymiary osiąga w oranżeriach.

Kwitnienie: średnio obfite; od maja do września (V-IX)

Kwiaty gardenii są pojedyncze, podwójne lub pełne w kolorze białym. Ich średnica wynosi od 4 do 15 cm (w zależności od odmiany). Kształtem przypominają kwiaty kamelii.

Gardenia ma wyłącznie kwiaty białe w różnych odcieniach. Nieliczne gardenie mają kremowe środki. U niektórych odmian starsze kwiaty przebarwiają się na kremowy kolor aż do żółtego.

Zapach: mocny

Gardenia pachnie bardzo pięknie. Zapach gardenii przypomina woń jaśminu, ale jest bardziej głęboki, pudrowy, słodki. Jest wyczuwalny w pomieszczeniu, gdzie stoi gardenia. Intensywność zapachu zależy od odmiany.

Gardenie są wykorzystywane do produkcji perfum. Olejek z kwiatów gardenii ma właściwości poprawiające nastrój.

Zapach gardenii jest uważany za jeden z najpiękniejszych. Gardenia jest używana w perfumach. Fot. Niepodlewam

Ziemia: żyzna, przepuszczalna; odczyn kwaśny około pH 5-5,5

Sadzenie gardenii w uniwersalnej ziemi do kwiatów, zamiast kwaśnej, to najczęstszy błąd w uprawie. Jeśli ziemia nie jest kwaśna, gardenia choruje i zamiera, ponieważ nie jest w stanie przyswajać składników pokarmowych. To roślina kwasolubna!

Gardenie można sadzić w ziemi przeznaczonej do roślin kwasolubnych kwitnących, np. azalii, cytrusów, różaneczników.

Przesadzanie: młode gardenie – co roku, starsze co 2-3 lata

Podczas przesadzania trzeba uważać, by nie naruszyć bryły korzeniowej. Gardenia nie lubi skracania korzeni! Przesadzanie musi być delikatne – najlepiej wyjąć gardenię ze starej doniczki z bryłą korzeniową i wsadzić do nowej, trochę większej, a następnie uzupełnić ziemię (koniecznie kwaśną!).

Nawożenie: od kwietnia do lipca (IV-VII), 2-3 razy w sezonie

Gardenie najlepiej zasilać nawozem sztucznym (mineralnym) do roślin kwitnących kwasolubnych, np. azalii, cytryn. Taki nawóz zwiera żelazo niezbędne dla gardenii.

Nie należy przesadzać z częstotliwością nawożenia. Gardenia jest wrażliwa na zasolenie podłoża, m.in. nawozem.

Podlewanie: latem – obfite, zimą – umiarkowane

Gardenia powinna mieć zawsze lekką wilgotną ziemię, ale nie mokrą. Najlepsza jest woda odstała, o temperaturze pokojowej, miękka. Gdy woda w kranie jest twarda (słabo w niej pieni się mydło), warto używać wody z dzbanka filtrującego kuchennego.

Uwaga! Gardenia, przy dużej różnicy temperatury wody do podlewania i ziemi, może zrzucać pąki kwiatowe.

Stanowisko: słoneczne, lekko osłonięte (np. firanką)

Lato gardenia lubi spędzać w jasnym, słonecznym pomieszczeniu. Można ją wynosić na zewnątrz, np. na balkon lub taras. Powinno to być jednak miejsce osłonięte od wiatru, nie w pełnym słońcu.

Zimę gardenia musi spędzać w ogrzewanym pomieszczeniu. Najlepsza jest temperatura 16-18 stopni Celsjusza. Grdenia źle znosi zbyt mocne ogrzewanie i niską wilgotność powietrza.

Cięcie: po kwitnieniu

Gardenia nie wymaga na parapecie mocnego i systematycznego cięcia. Wystarczy korygować jej kształt. Dobrze znosi cięcie w innych porach roku lecz wtedy ma mniej kwiatów.

Aby wiosną gardenia lepiej się rozkrzewiała, można uszczykiwać młode przyrosty nad parami liści.

Aby gardenia była gęsta, trzeba młode pędy uszczykiwać (od wiosny do lipca). Fot. Niepodlewam

Rozmnażanie: sadzonki wierzchołkowe

Sadzonki ukorzenia się w kwaśnej ziemi (można dodać piasku) od kwietnia do sierpnia (IV-VIII).

Wytrzymałość na mróz: wytrzymuje przymrozki do -5 stopni Celsjusza

Ogólnie gardenia nie lubi zimna. W temperaturze poniżej 8 stopni Celsjusza zrzuca kwiaty i przestaje rosnąć. Niektóre odmiany gardenii giną już w temperaturze 0 stopni Celsjusza.

Choroby i szkodniki: dość odporna

Gardenia najczęściej choruje z powodu braku kwaśnej ziemi. Gdy odczyn ziemi wzrasta powyżej pH 6, gardenia żółknie, gorzej rośnie, a z czasem ginie.

Gardenię trudno jest przechować zimą w ogrzewanym mieszkaniach. Dla gardenii jest w nich za ciepło i za sucho. Gardenie źle znoszą brak wilgoci w powietrzu. Dlatego zima to najtrudniejszy okres w uprawie gardenii.

Ze szkodników gardenie najczęściej atakują przędziorki, tarczniki, wełnowce.

Gardenia rośnie dobrze tylko w kwaśnej ziemi. Fot. Niepodlewam

Ciekawe odmiany gardenii

• Aimee Yoshioka – kwiaty białe, pełne
• Belmont – kwiaty kremowobiałe, pełne
• Chuck Hayes – kwiaty w odcieniu kości słoniowej, półpełne
• First Love – kwiaty kremowobiałe, pełne
• Golden Magic – kwiaty białe i żółte, pełne
• White Gem – kwiaty białe z żółtym środkiem, pojedyncze

Warto wiedzieć

• Gardenia była bardzo modnym kwiatem noszonym przez panów w butonierkach (małych kieszonkach marynarek) w drugiej połowie XIX wieku. Modę propagował William Ewart Gladstone (1809-1898) – premier Wielkiej Brytanii. Posiedzenia parlamentu zawsze otwierał z gardenią w butonierce lub innym białym kwiatem.

• Gardenia to narodowy kwiat Polinezji Francuskiej. Symbolizuje miłość, łagodność, zgodę.

• Na Hawajach kobiety używają kwiatów gardenii do tradycyjnych ozdób włosów.

• W wazonach kwiaty gardenii zachowują świeżość 2 dni.

• Nazwę gardenia otrzymała na cześć Alexandra Gardena (1730-1791) – amerykańskiego i szkockiego lekarza, botanika i zoologa.

• Istnieje około 200 gatunków gardenii. Na parapetach najczęściej jest uprawiana gardenia jaśminowa ta.

Post Gardenia – uprawa latem i zimą pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Rzodkiewkę zwykle sieje się wiosną, ale można też w sierpniu i pierwszej połowie września. Siew rzodkiewki latem na zbiór jesienią jest prosty.

Siew rzodkiewki latem jest często mniej zawodny niż wiosną. Plon zbiera się mniej więcej w czasie kwitnięcia zimowitów. Na zdjęciu jest odmiana Krakowianka. Fot. Niepodlewam

Tradycyjnie rzodkiewki sieje się w ogrodzie wiosną. To warzywo kojarzące się nowalijkami. Siew rzodkiewki latem jest mniej popularny niż wiosenny. Niesłusznie!
Siew rzodkiewki latem bywa mniej zawodny niż wiosną. Rzodkiewka to bowiem warzywo mocno reagujące na długość dnia.

Długi dzień (około 17 godzin) to dla rzodkiewki znak, że trzeba zakwitnąć. Gdy rzodkiewka wypuszcza kwiatostan, wykorzystuje na to wszystkie swoje siły i nie zwiększa zgrubień korzeniowych, czyli nie ma plonu.

Wiosną dość łatwo przeoczyć termin siewu rzodkiewki, bo zbyt długo leży śnieg ziemia jest jeszcze zamarznięta, zapomni się, brakuje czasu na wiosenne porządki w ogrodzie… Dni wiosną zaś stają się coraz dłuższe, czyli za późno posiana rzodkiewka zawsze zakwitnie. Najlepiej, jeśli rzodkiewka zostanie posiana najpóźniej do końca kwietnia (IV) lub ewentualnie w pierwsze dni maja (V).

Jesienią zgrubienia rzodkiewki dobrze przyrastają. Rzodkiewki nie wybijają w kwiatostany. Fot. Niepodlewam

Termin siewu rzodkiewki latem

Latem rzodkiewkę można siać w sierpniu (VIII) i do 15 września (IX). Dni w tym czasie zawsze są coraz krótsze. To oznacza, że rzodkiewka nigdy nie zakwitnie, zarówno jak się ją posieje na początku sierpnia, czy w połowie września. Rzodkiewki z siewu letniego zbiera się we wrześniu i październiku (IX-X).

Uwaga! Gdy początek sierpnia (VIII) jest upalny, siew rzodkiewki latem warto opóźnić o kilka, kilkanaście dni. Rzodkiewki bowiem to warzywa lepiej rosnące, gdy nie ma upałów.

Pierwsza połowa września (IX) to także dobry czas na siew rzodkiewki. Jednak, gdy ogród jest położony w regionie, gdzie wcześnie przychodzi zima, np. w górach, korzystniej siać rzodkiewkę w sierpniu. Rzodkiewka wytrzymuje przymrozki, ale tylko do minus 3-4 stopni Celsjusza.

Rzodkiewka Sopel Lodu posiana w sierpniu i zerwana we wrześniu. Fot. Niepodlewam

Głębokość siewu

Rzodkiewki korzenią się płytko. Najlepiej si ać je na głębokość około 1 cm. Zbyt głęboko posiana rzodkiewka ma korzenie zniekształcone, wydłużone.

Warto wiedzieć

• W sierpniu i wrześniu można siać wszystkie odmiany rzodkiewek.

• Rzodkiewka posiana w sierpniu i wrześniu jest mniej atakowana przez pchełki ziemne – uciążliwego szkodnika wygryzającego dziury w liściach.

Rzodkiewki uprawiane późnym latem są rzadziej zjadane przez pchełki ziemne. Fot. Niepodlewam

• Siew rzodkiewki latem można wykonać także w donicach, np. na balkonie. Konieczne są: duża donica (o pojemności minimum 5 litrów) oraz słoneczne stanowisko. W donicach ustawionych w półcieniu rzodkiewka plonuje słabo.

Rzodkiewka Rondo uprawiana w donicy na zbiór jesienny. Fot. Niepodlewam

Post Siew rzodkiewki latem – na zbiór jesienią pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

To pnąca odmiana z czerwonymi, dużymi kwiatami. Róża Sympathie jest bardzo odporna na mróz i choroby. Kwitnie cały sezon. Pięknie pachnie!

Róża Sympathie ma duże, czerwone, pachnące kwiaty. Jest bardzo odporna na mróz. Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: Sympathia, Sympathy, Sympatia

Grupa róż: pnące (Hybrid Kordesii)

Rok wyhodowania: 1964

Hodowca: Reimer Kordes (Niemcy)

Wysokość: 200-300 cm

Szerokość: około 150 cm

Róża Sympathie musi być prowadzona przy podporach. To mogą być np. ozdobna pergola, łuk na furtką, kratka przy murze.

Różna Sympathie to dorasta zwykle do 200-300 cm. Ten okaz rośnie w Ogrodzie Botanicznym w Powsinie. Fot. Niepodlewam

Kwitnienie: od czerwca do października (VI-X)

Róża Sympathie kwitnie bukietami cały sezon. Najwięcej kwiatów jest na początku kwitnienia. Potem róża Sympathie kwitnie mniej obficie, ale aż do mrozów.

Kwiaty: czerwone, pełne

Płatki róży Sympathie są lekko falujące, a ich krawędzie – delikatnie wywinięte. Wśród płatków nie widać pręcików.

Średnica kwiatów – około 9 cm. Róża Sympathie zawiązuje czasem owoce.

Zapach: mocny, bardzo piękny

Liście: ciemnozielone, półmatowe

Kolce: liczne; duże i średniej wielkości

Kolce róży Sympathie. Fot. Niepodlewam

Zastosowanie: pojedynczy krzew przy podporach w wyeksponowanym miejscu, uprawa w donicach

Pnąca róża Sympathie bardzo zwraca uwagę czerwonymi, dużymi, pachnącymi kwiatami. Jest szeroka (około 150 cm). Dlatego warto ją sadzić niedaleko ścieżek lub furtek, ale tak, by jej kolce nie przeszkadzały podczas przechodzenia.

Stanowisko: słoneczne, ewentualnie lekki półcień

Róża Sympathie wyjątkowo dobrze toleruje półcień. Gdy jest on duży, kwiatów może być jednak mniej.

Gleba: żyzna
Róża Sympathie toleruje także ziemię przeciętną.

Podlewanie: umiarkowane

Róża Sympathie nie powinna być podlewana na liście. Należy ją podlewać przy korzeniu. Dzięki temu jest mniejsze ryzyko wystąpienia chorób grzybowych.

Nawożenie: od maja do lipca (V-VII)
Używać można nawozu sztucznego przeznaczonego do róż. Polecane nawozy naturalne to np. gnojówka z pokrzywy czy obornik krowi.

Rozmnażanie: szczepienie

Cięcie: wiosną

Róże Sympathie przycina się co roku w okresie kwitnięcia forsycji. Pędy główne można zostawić bez przycinania. Ucina się je, jeśli są np. złamane, uschnięte, za długie. Przyciąć trzeba wszystkie pędy boczne nad 3-5 oczkiem.

W sezonie kwitnienia warto ucinać przekwitłe kwiaty. Róża Sympathie wypuszcza wtedy więcej nowych pąków.

Róża Sympathie wybacza, jeśli zapomni się o wiosennym cięciu. Kwiatów jest jednak więcej, gdy jest cięta. Fot. Niepodlewam

Wytrzymałość na mróz: bardzo dobra

Róża Sympathie uprawiana w gruncie nie musi być zabezpieczona na zimę. Wytrzymuje mróz do prawie minus 30 stopni Celsjusza. Jeśli rośnie w donicy, np. na tarasie, trzeba ją zabezpieczyć.

Warto także chronić młode, świeżo posadzone róże Sympathie. Na zimę usypuje się kopiec ziemi u nasady krzewu na wysokość około 20 cm.

Choroby i szkodniki: bardzo odporna

Róża Sympathie rośnie zdrowo i nie sprawia problemów. To jedna z najbardziej odpornych odmian pnących.

Wiosną, zwłaszcza gdy jest ciepło, słonecznie i bezwietrznie, może być atakowana przez mszyce.

Róże Sympathie mają ładne, zdrowe liście. Rzadko są atakowane przez choroby. Fot. Niepodlewam

Warto wiedzieć

• Róża Sympathie jest krzyżówką róży krzewiastej Wilhelm Hansmann (z 1955 roku; Niemcy) oraz pnącej Don Juan (z 1958 roku; Włochy). Oboje rodzice są bardzo odporni na mróz i choroby. Szczególnie ciekawa jest róża Wilhelm Hansmann zaliczana do Hybrid Kordesii (róże z tej grupy uprawia się nawet na Alasce!). Ma ona dwa razy więcej chromosomów niż inne róże. Pozwala to na otrzymywanie wyjątkowych, bardzo odpornych krzyżówek z pięknymi, dużymi kwiatami przez cały sezon. Jedna z nich to właśnie róża Sympathie.

• Sympathie wyhodował Reiner Kordes (1922-1997) – jeden z najsłynniejszych hodowców róż na świecie.

• Nazwa róży Sympathie pochodzi z języka francuskiego. Oznacza pokrewieństwo duchowe, sympatię, współczucie.

• Róża Sympathie to jedna z najpopularniejszych czerwonych róż pnących na świecie.

Post Róża Sympathie – uprawa, odporność, cięcie pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.