To stara, odporna, polska odmiana. Lilak pospolity Profesor Hoser ma podwójne, fioletowoniebieskie kwiaty. Po rozwinięciu stają się niebieskie.

Lilak pospolity Profesor Hoser to polska odmiana sprzed 1930 roku. Ma fioletowoniebieskie, pachnące kwiaty. Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: bez Profesor Hoser , lilak Profesor Hoser, lilak turecki Profesor Hoser, Syringa vulgaris Profesor Hoser

Pochodzenie: przed 1930 rokiem

Hodowca: Piotr Hoser (Polska)

Wysokość: 2-5 m (w zależności od cięcia)

Lilak pospolity Profesor Hoser bardzo dobrze znosi cięcie. Dlatego łatwo korygować jego wielkość.

Szerokość: 2-4 m (w zależności od cięcia)

Kwitnienie: maj-czerwiec (V-VI)

Bez Profesor Hoser przekwita zwykle na przełomie maja i czerwca.

Kwiaty: fioletowoniebieskie, podwójne

Lilak pospolity Profesor Hoser zmienia kolor w miarę rozkwitania kwiatów. Pączki kwiatowe są fioletowe w odcieniu liliowym. W miarę rozwijania płatki kwiatów stają się niebieskie.

Kwiatostany są duże, proste, nie mają tendencji do wyginania się w łuk, jak zdarza się u innych odmian.

Bez Profesor Hoser ma grube, wyprostowane kwiatostany z podwójnymi kwiatami. Fot. Niepodlewam

Zapach: średnio mocny, bardzo piękny

Lilak pospolity Profesor Hoser pachnie najmocniej, gdy rośnie w słonecznym miejscu.

Owoce: bez wartości dekoracyjnej

Liście: jasnozielone

Liście bzu Profesor Hoser. Fot. Niepodlewam

Zastosowanie: pojedynczy egzemplarz lub grupa w wyeksponowanych miejscach, a także na kwiat cięty

Lilak pospolity Profesor Hoser może być cięty do bukietów. Takie cięcie sprawia, że bardziej w następnych latach ma więcej kwiatostanów.

Stanowisko: słoneczne

Lilak pospolity Profesor Hoser toleruje półcień lecz wtedy kwitnie słabiej. Krzew rosnący w cieniu jest też mniej gęsty.

Gleba: żyzna (pH około 6-7)

Lilak pospolity Profesor Hoser jest tolerancyjny co do gleby. Na słabszej glebie ma mniejsze kwiatostany.

Podlewanie: umiarkowane – młode rośliny, tylko w czasie suszy – starsze

Bzy źle znoszą zalewanie wodą korzeni. Dlatego dobrze rosną np. na małych wzniesieniach.

Nawożenie: kwiecień (IV)

Najlepiej używać nawozu wieloskładnikowego do krzewów kwitnących – z dużą ilością fosforu i potasu. Można też zastosować nawóz o wolnym działaniu, najlepiej 3 miesiące.

Nie trzeba nawozić bzów bardzo młodych (2-3 lata od posadzenia).

Rozmnażanie: szczepienie i odkłady

Cięcie: po kwitnieniu, czyli początek czerwca (VI)

Po kwitnieniu ściąć trzeba przekwitnięte kwiatostany. Można ściąć nawet do 1/3 pędów.

Ważne jest, by nie opóźniać terminu cięcia. Lilak pospolity Profesor Hoser tworzy pąki kwiatowe latem w roku poprzedzającym kwitnienie. Zbyt późne cięcie to brak kwiatów albo słabe kwitnienie.

Więcej o cięciu lilaków CZYTAJ TUTAJ

Co kilka lat warto wykonać cięcie prześwietlające (usuwa się bardzo stare pędy i nadmiernie zagęszczające krzew). Jeśli bez jest wcale lub dawno nie cięty, można wykonać cięcie odmładzające. Jest radykalne, ale pozwala odbudować na nowo lilak.

Wytrzymałość na mróz: bardzo dobra

Choroby i szkodniki: odmiana odporna

Ciekawostki

• Lilak pospolity Profesor Hoser został wyhodowany przed 1930 rokiem w słynnej szkółce Hoserów w Żbikowie koło Warszawy. Otrzymał nazwę na cześć profesora Piotra Hosera (1857-1939) – ogrodnika i pomologa.

Post Lilak pospolity Profesor Hoser – uprawa i odporność pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Jest biało-czerwona i pięknie pachnie. Róża Scentimental rośnie zdrowo, kwitnie cały sezon. Nadaje się nawet do uprawy w donicach.

Róża Scentimental jest biało-czerwona. Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: Scentimental Sunflower, WEKplapep

Grupa róż: wielokwiatowe (rabatowe, floribunda)

Rok wyhodowana: przed 1996

Hodowca: Tom Carruth (USA)

Wysokość: 90-120 cm

Szerokość: 80-110 cm

Kwitnienie: od czerwca do października (VI-X)

Kwiaty: biało-czerwone, pełne

Róża Scentimental ma unikalny kolor. Wygląda, jakby była biała lecz pomalowana czerwoną farbą. Efekt jest zjawiskowy zwłaszcza z bliska. To róża zawsze zwracająca uwagę.

Kwiaty róży Scentimental mają średnicę około 10-14 cm. W każdym jest po około 30 płatków.

Zapach: średnio mocny, piękny

Liście: jasnozielone

Liście róży Scentimental. Fot. Niepodlewam

Kolce: dość liczne; średniej wielkości i duże

Zastosowanie: pojedynczy krzew lub grupa po kilka i więcej sztuk, na kwiat cięty, niskie obronne żywopłoty, uprawa w donicach

Róże Scentimental warto sadzić blisko ścieżek, altan, furtek, tak by można było podziwiać z bliska unikalny kolor ich kwiatów.

Stanowisko: słoneczne; toleruje lekki półcień

Gleba: żyzna

Podlewanie: umiarkowane

Nawożenie: od maja do lipca (V-VII)

Używać można nawozu sztucznego przeznaczonego do róż. Dobre nawozy naturalne to np. gnojówka z pokrzywy lub obornik krowi.

Rozmnażanie: szczepienie

Cięcie: wiosną

Róża Scentimental wymaga cięcia co roku. Wykonuje się je 1-2 tygodnie po rozgarnięciu ziemnych kopców chroniących przed mrozem. Pędy trzeba ucinać nad 5-8 oczkiem licząc od ziemi.

W sezonie kwitnienia warto obcinać kwiaty przekwitłe. To sprzyja wypuszczaniu kolejnych pąków kwiatowych aż do mrozów. Jeśli przekwitłych kwiatów się nie usunie, róża Scentimental zawiązuje owoce.

Róża Scentimental zawiązuje owoce. Fot. Niepodlewam

Wytrzymałość na mróz: dobra

Róża Scentimental wymaga zabezpieczenia na zimę. Jesienią należy usypać kopiec ziemi u nasady róży na wysokość około 20 cm. To wystarczająca ochrona przed mrozem.

Choroby i szkodniki: odmiana odporna

Róża Scentimental rośnie zdrowo. Jest odporna na choroby. W wilgotne lata oraz gdy jest często podlewana na liście bywa atakowana przez choroby grzybowe.

Wiosną, zwłaszcza gdy jest ciepło, słonecznie i bezwietrznie, róża Scentimental może być atakowana przez mszyce.

Warto wiedzieć

• Różę Scentimental wyhodował Tom Carruth – słynny amerykański ogrodnik. Z jego hodowli pochodzą także m.in. Fourth of July (z 1999 roku), Gizmo (z 1998 roku), Marilyn Monroe (z 2002 roku).

• Odmiana Scentimental jest krzyżówką róż Playboy (z 1976 roku; Wielka Brytania) oraz Peppermint Twist (z 1991 roku; USA). Róża Scentimental jest bardzo podobna do Peppermint Twist – obie są biało-czerwone. Drugi z jej rodziców, czyli róża Playboy, jest żółto-pomarańczowa.

Post Róża Scentimental – uprawa, odporność, cięcie pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Jej owoce są bardzo smaczne i słodkie. Grusza Żyfardka to stara odmiana. Lubi rosnąć obok stawów. Dojrzewa w połowie sierpnia lub wcześniej.

Grusza Żyfardka – rysunek z książki „Deutsche Pomologie” Wilhelma Lauche z 1882-1883, ze zborów biblioteki Wageningen UR.

Inne nazwy: Beurre Giffard, Giffard`s Butterbirn

Pochodzenie: przed 1825 rokiem (Francja)

Dojrzewanie: sierpień (VIII)

Zwykle grusza Żyfardka dojrzewa w połowie sierpnia (VIII). Przy dobrej pogodzie pierwsze owoce są gotowe czasem już pod koniec lipca (VII).

Gruszki Żyfardki źle się przechowują. Trzeba je szybko zjadać.

Owoce: duże i średniej wielkości (długość około 9 cm); mają kształt lekko wydłużony; skórka cienka, żółtozielona, z licznymi rdzawymi plamkami oraz lekkim, rdzawoczerwonym rumieńcem; miąższ żółtobiały, soczysty, bardzo smaczny, miękki, bardzo słodki, lekko korzenny i kwaskowy

Przeznaczenie: do jedzenia na surowo

Gleba: przeciętna, wilgotna, najlepiej z dodatkiem gliny; najlepiej lekko kwaśna (pH 6,2-6,7)

Grusza Żyfardka jest niewybredna co do żyzności gleby. Źle rośnie, jeśli ma za sucho. To odmiana wyhodowana nad jeziorem! Lubi wilgoć.

Stanowisko: słoneczne, toleruje lekki półcień

Drzewo osiąga średnie rozmiary. Owocuje obficie, ale nie zawsze co roku.

Oporność: średnia na mróz, dobra na choroby

Zapylacze: Bonkreta Williamsa, Diuszesa Wczesna, Krzywka

Ciekawostki

• Grusza Żyfardka pochodzi z ogrodu świętego Mikołaja w Angers we Francji. Odkrył ją tam Nicolas Giffard – na jego cześć otrzymała nazwę. Najprawdopodobniej była to samosiewka.

• Ogród świętego Mikołaja w Angers ma specyficzny klimat. Jest położony wokół sztucznego jeziora utworzonego po kopalni kamienia z X wieku. Z tego kamienia zbudowano pobliskie opactwo. Było to wotum dla Boga za uratowanie życia na morzu ówczesnemu hrabiemu z tych terenów. Grusza Żyfardka najlepiej rośnie, gdy ma „stawową” wilgoć.

• Gruszę Żyfardkę nadal można kupić m.in. we Francji, Niemczech, Polsce. Jest jednak rzadka.

O innych starych odmianach grusz CZYTAJ TUTAJ

Źródło:
*wiedza własna
*„Holenderski sad”, Groningen, J.B. Wolters, 1868 rok
*„Deutsche Pomologie”, Wilchelm Lauche, 1882-1883 rok

Rysunek gruszki Żyfardka z XIX wieku został opublikowany za zgodą biblioteki Wageningen UR w Holandii

Post Grusza Żyfardka – uprawa, odporność, zapylacze pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Są zielone cały rok, trwałe, można je przycinać. Bukszpanowe obwódki tworzą na lata obramowania rabat, które wypełnia się kwiatami, ziołami, warzywami, kamykami.

Bukszpanowe obwódki tworzą trwałe obramowania rabat. Fot. Niepodlewam

Bukszpanowe obwódki są znane w ogrodach od wieków. Bordiury z bukszpanów były bardzo popularne w epoce baroku nie tylko z powodu walorów dekoracyjnych. Bukszpan uważano za roślinę magiczną, chroniącą ogród i dom przed złymi mocami, a także kradzieżami.

Najlepsze na obwódki są bukszpan drobnolistny (Buxus microphylla) oraz bukszpan wieczniezielony (Buxus sempervirens).

Bukszpan na obwódki sadzi się co 15-30 cm w jednym, dwóch lub trzech rzędach, podobnie jak żywopłoty (w ilu rzędach sadzić żywopłot CZYTAJ TUTAJ). Bukszpanowe obwódki to rodzaj bardzo niskich, ozdobnych żywopłotów.

Zalety bukszpanowych obwódek

• Trwałe granice – bukszpanowe obwódki zastępują np. drewniane i betonowe palisady, krawężniki wokół kwietników, ścieżek, rabat. Bukszpan rośnie bardzo wolno. Bordiura zachowuje trwałość co najmniej 10 lat lub więcej (w zależności od cięcia).

• Zielone całe rok – bukszpan nie zrzuca liści na zimę. Jego zielone liście są ozdobą ogrodu bez względu na pogodę.

• Fantazyjne kształty – bukszpan doskonale znosi cięcie. Można go sadzić w liniach prostych, owalnych, fantazyjnych. Ciąć lekko lub bardzo mocno.

• Różne wypełnienia – kiedyś mawiano, że patery z bukszpanowymi obwódkami haftuje się kwiatami. I jest to trafne porównanie! Nasadzenia można wymieniać kilka razy w sezonie, np. na wiosnę, lato, jesień. Mogą to być rośliny jednoroczne, dwuletnie, byliny, zioła, a nawet warzywa. Bukszpanowe obwódki świetnie się komponują także z trawnikiem i kamieniami.

• Neutralne tło – zielone liście bukszpanu podkreślają urodę kwiatów. Nie są dla nich konkurencją. Kwiatom nie przeszkadzają korzenie bukszpanów.
  W słońcu i cieniu – bukszpanowe obwódki można założyć zarówno w pełnym słońcu, jak w cieniu.

• Łatwe sadzenie – bukszpan bardzo dobrze znosi przesadzanie nawet w starszym wieku. Dlatego po latach, np. gdy bukszpanowe obwódki urosną zbyt wysokie, krzewy można przesadzić. Łatwo też zrobić nowe sadzonki i znowu założyć niskie bordiury do haftowania kwiatami.

Oto pomysły na bukszpanowe obwódki:

Barokowa rabata

Kwietnik inspirowany ogrodami barokowymi z bukszpanowymi bordiurami. Jest haftowany kwiatami wyższymi od bukszpanu: aksamitkami, słonecznikami, szarłatami.

Fot. Niepodlewam

Białe kamyki

Bukszpanowa obwódka zasadzona wzdłuż ścieżki wysypanej białymi kamykami. Kamienie mogą być także w innych kolorach. W barokowych ogrodach używano np. tłuczonej cegły.

Fot. Niepodlewam

Kwiaty niższe niż obwódka

Tutaj bukszpanowe obwódki mają około 50 cm wysokości. Zasadzono między nimi niższe od nich bratki, którym nie przeszkadza cień rzucany przez wyższe bordiury.

Fot. Niepodlewam

Między krawężnikiem a trawnikiem

Dwurzędowa bukszpanowa obwódka tworzy eleganckie wykończenie brzegów trawnika. Ziemia wzdłuż obwódek została wysypana grubą korą.

Fot. Niepodlewam

Wzdłuż ścieżki

Bukszpanowe obwódki tworzą ramy po bokach ścieżki. Kolorowe kamyki i lampy podkreślają reprezentacyjny charakter ogrodu.

Fot. Niepodlewam

Wysokie obwódki

Bordiura ze starego bukszpanu, mimo cięcia, ma sporą wysokość. Wypełniono ją wysokimi kwiatami, m.in. paciorecznikiem.

Fot. Niepodlewam

Dwa kolory liści

To przykład rabaty dwukolorowej, ale o ciekawej fakturze, którą tworzą liście bukszpanu i starca. W podobny sposób można tworzyć zestawienia z innymi roślinami ozdobnym z liści, w tym z bylinami lubiącymi cień, np. bergeniami.

Fot. Niepodlewam

Kwiaty jednoroczne

Bukszpanowe obwódki co roku można haftować kwiatami jednorocznymi, wysiewanymi od razu do gruntu. Na słoneczne stanowiska świetne są np. czarnuszka, klarkia wytworna, kosmos, maczek kalifornijski, słonecznik (karłowe odmiany), szarłat.

Fot. Niepodlewam

Post Bukszpanowe obwódki – pomysły na rabaty pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Młodą gnojówkę przygotowuje się w 5-7 dni. Pokrzywa na mszyce jest naturalnym środkiem, niegroźnym na ludzi i zwierząt domowych.

Pokrzywa na mszyce powinna być zerwana przed kwitnieniem. Przygotowuje się z niej młodą gnojówkę. Fot. Niepodlewam

Termin zbioru: kwiecień i maj (IV-V)

Do przygotowania młodej gnojówki nadaje się pokrzywa bez zawiązanych nasion. Pokrzywa zakwita w maju, ale jeśli była koszona – później.

Zrywa się pędy wierzchołkowe pokrzywy o długości 20-30 cm albo same liście. Pokrzywa parzy. Dlatego trzeba ją zrywać w rękawicach (najlepsze są gumowe).

Składniki

• Pokrzywa świeża – tyle, aby luźno zajęła 1/3 wiaderka albo pokrzywa suszona – około 3 garście

Uwaga! Pokrzywa na mszyce powinna być zerwana przed kwitnieniem.

• Woda z kranu albo deszczówka – najlepiej nagrzana przez słońce

Czas przygotowania

5-7 dni (szybciej, jeśli pogoda jest ciepła)

Wykonanie

Pokrzywę włożyć do wiaderka z plastiku. Nie trzeba jej ciąć ani obrywać liści.

Zalać pokrzywę wodą tak, aby była zakryta. Poziom wody powinien być 2-3 cm poniżej górnej krawędzi wiaderka (łatwiej będzie wylewać gotową młodą gnojówkę).

Odstawić wiaderko w kąt ogrodu, najlepiej w półcień. Nie trzeba go przykrywać ani mieszać zawartości (ale można).

Pokrzywa na mszyce po zalaniu wodą. Fot. Niepodlewam

Po 5-7 dniach gnojówka zaczyna bąbelkować. Na jej powierzchni pojawia się delikatna pianka. To znak prawidłowej fermentacji. Proces przebiega szybciej, jeżeli jest ciepło, a wolniej, gdy pogoda jest zimna.

Pianka z bąbelków na młodej gnojówce z pokrzywy. Fot. Niepodlewam

Jeśli pianki z bąbelków powietrza nie ma, gnojówkę trzeba zamieszać po 5-7 dniach np. patykiem. Bąbelki powinny się pojawić. Taka młoda gnojówka jest gotowa do użycia na mszyce. Ma delikatny zapach gnoju (mało uciążliwy). Liście i łodygi pokrzywy w młodej gnojówce nie są rozłożone.

Pokrzywa zawiera kwas mrówkowy, który jest także w młodej gnojówce. Są w niej również pożyteczne mikroorganizmy, które wzmacniają opryskiwane rośliny.

Gotowa młoda gnojówka z pokrzywy na mszyce. Fot. Niepodlewam

Stosowanie

Młodą gnojówkę z pokrzywy przecedzić i wlać do konewki z sitkiem lub do rozpryskiwacza. Konewką polewa się mszyce na liściach np. kapusty. Rozpryskiwacz zaś jest lepszy np. do opryskiwania gnojówką róż oraz krzewów i drzew owocowych.

Młoda gnojówka z pokrzywy jest najskuteczniejsza do zwalczania mszyc w kolorze zielonym. Nie niszczy mszyc w 100%. Ogranicza ich populację i wzmacnia rośliny, dzięki czemu szkody są mniejsze.

Gnojówki z pokrzywy można też profilaktycznie używać przed pojawieniem się mszyc.

Zielone mszyce na różach można zwalczać młodą gnojówką z pokrzywy. Fot. Niepodlewam

Co zrobić z resztkami gnojówki

Pokrzywa, która została po odlaniu cieczy, nadaje się do dalszego wykorzystania.

• Na kompost – resztki młodej gnojówki to bardzo dobry dodatek do kompostu. Pokrzywa zawiera dużo azotu. To naturalna szczepionka przyśpieszająca kompostowanie. Resztki warto przykryć, np. chwastami, bo pachną lekko gnojem, co zwabia muchy. Zapach szybko zanika.

Resztki młodej gnojówki z pokrzywy nadają się do kompostowania. Fot. Niepodlewam

• Gnojówka do nawożenia – pokrzywa może być ponownie zalana wodą. Proces fermentacji przebiega wtedy dalej. Liście oraz łodygi się rozpadają i powstaje gnojówka do nawożenia.

Przepis na gnojówkę z pokrzywy CZYTAJ TUTAJ. Zamiast rozcieńczenia 1:10 trzeba zastosować rozcieńczenie 1:5.

Post Pokrzywa na mszyce – przepis na młodą gnojówkę pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

To mięsożerna bylina zjadająca komary. Pływacz zwyczajny pływa w stawach i oczkach wodnych. Dla człowieka jest niegroźny. Ma piękne, żółte kwiaty.

Pływacz zwyczajny to roślina mięsożerna. Łapie larwy komarów pod wodą. Nad wodą wystają tylko jego liczne, żółte kwiaty (nie są mięsożerne). Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: Utricularia vulgaris

Cechy: bylina wodna

Pływacz zwyczajny nie ma korzeni. Unosi się luźno w wodzie. Jest rośliną mięsożerną. Azot zdobywa polując (tylko pod wodą) na drobne zwierzęta wodne, zwłaszcza larwy komarów oraz rozwielitki.

Długość: około 100 cm

Kwitnienie: czerwiec-sierpień (VI-VIII)

Kwiaty: żółte

Pływacze zwyczajne mają kwiaty wystające nad wodą, na wysokość około 40-50 cm. Kwiaty przypominają kształtem kwiatki fasoli. Na każdym pędzie kwiatów jest po kilka, zwykle po 3-4.

Kwiaty pływaczy nie są mięsożerne. Zwabiają owady, ale nie polują na nie. Pływacz zwyczajny łapie larwy komarów i inne zwierzęta TYLKO pod wodą, przy pomocy specjalnych pęcherzyków. Po zapyleniu kwiaty pływacza wydają nasiona. W naturze za pomocą nasion, które przenoszą np. ptaki wodne, pływacze kolonizują inne stawy.

Kwiaty pływacza zwyczajnego. Fot. Niepodlewam

Liście: ciemnozielone

Pływacz zwyczajny, jeśli ma odpowiednio dużo „mięsnego” pokarmu, tworzy podwodny gąszcz pędów i nitkowatych liści. Na nich znajdują się pęcherzyki, służące do łapania larw komarów i innych drobnych zwierząt wodnych. Dla człowieka i większych zwierząt, np. żab, pływacze są zupełnie niegroźne (nie kłują, nie gryzą).
Pływacz zwyczajny wykorzystuje także „mięsożerne” pęcherzyki na liściach do unoszenia się w wodzie.

Zastosowanie: oczka wodne i stawy w wodą stojącą; dekoracja i niszczenie komarów

Pływacz zwyczajny najlepiej rośnie w wodzie stojącej, nagrzewającej się od słońca. Zimę spędza na dnie oczka wodnego. Wynurza się, gdy woda jest wiosną dobrze nagrzana. Zwykle to przełom maja i czerwca (V-VI).

W przydomowych stawach i oczkach pływacz zwyczajny ułatwia utrzymanie równowagi biologicznej.

Stanowisko: słoneczne, toleruje lekki półcień

Pływacz zwyczajny lubi towarzystwo takich roślin wodnych jak grążel żółty, grzybień biały, rzęsa. Unosi się w wodzie pod nimi. Żółte kwiaty pływacza, wystające nad wodę, świetnie się z nimi komponują.

Pływacze najlepiej rosną w stawach o głębokości co najmniej 1 metra, ze stojącą wodą. Fot. Niepodlewam

Ziemia: niepotrzebna

Pływacz zwyczajny nie wypuszcza korzeni. Unosi się w wodzie.

Nawożenie: nie ma potrzeby

Pływacz zwyczajny jest mięsożerny. Azot i inne substancje pokarmowe pozyskuje z larw komarów oraz innych zwierząt, które łapie pod wodą.

Pływacza zwyczajnego nie trzeba dokarmiać, np. wpuszczając do wody plankton. Nawet nowo założony staw jest bardzo szybko zasiedlany przez m.in. przez komary. Pływacz zwyczajny ma więc co „jeść”.

Rozmnażanie: podział pędów, nasiona, turiony

Najłatwiej pływacza zwyczajnego rozmnożyć z sadzonki. Wystarczy z rośliny matecznej pobrać fragment około 10 cm (lub dłuższy) i wrzucić do oczka wodnego.

Pływacz zwyczajny rozmnaża się także z turionów (rodzaj pąków przetrwalnikowych) oraz nasion. Oba procesy są trudne do odtworzenia przez człowieka. Dlatego pływacze rozmnaża się z sadzonek.

„Najedzony” pływacz zwyczajny wytwarza dużo podwodnych pędów. Do rozmnożenia wystarczy oderwać pęd o długości 10 cm i przenieść do innego stawu. Fot. Niepodlewacz

Przesadzanie: nie ma potrzeby

W razie braku wody w stawie pływacz zwyczajny potrafi przetrwać w mule. Nawet jeśli zamierają długie pędy zielone, żywotność zachowują turiony, czyli pąki przetrwalnikowe.

Cięcie: nie ma potrzeby

Wytrzymałość na mróz: bardzo dobra

Pływacz zwyczajny zimuje na dnie oczka wodnego. Powinno mieć głębokość co najmniej 1 mera.

Opada tam jesienią (nie trzeba mu pomagać), w miarę obniżania się temperatury wody. Wiosną zaś, gdy woda staje się cieplejsza, pływacz zwyczajny się wynurza. Mniej więcej następuje to w czasie, gdy pojawiają się pierwsze komary.

Choroby i szkodniki: odporny

Warto wiedzieć

• W Polsce występuje w stanie dzikim. Pływacze (w Polsce rośnie kilka ich gatunków) są pod ochroną. Sadzonki pochodzące z hodowli można kupić w sklepach ogrodniczych.

Post Pływacz zwyczajny – uprawa i odporność pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

To sposób na przyśpieszanie kiełkowania marchwi nawet o kilka tygodni. Pierwsze zielone listki pojawiają się już po około 7 dniach.

Przyśpieszanie kiełkowania marchwi nie jest trudne. Nasiona moczy się w wodzie. Fot Niepodlewam

Marchew kiełkuje zwykle 10-20 dni. Jednak ten czas bywa też dłuższy, nawet ponad miesiąc. Tak się dzieje, gdy wiosna jest sucha. Przyśpieszanie kiełkowania marchwi poprzez moczenie nasion to właśnie sposób, by brak deszczu nie oznaczał braku plonu.

Wiosną marchew się od ostatniego tygodnia marca (III) do końca maja (V). Przyśpieszanie kiełkowania marchwi stosuje się, gdy marchew jest siana w maju (V), zwłaszcza pod koniec tego miesiąca.

Marchew sieje się także w listopadzie i grudniu (XI-XII). W tym terminie przyśpieszanie kiełkowania marchwi jest zakazane. Podkiełkowane nasiona marchwi zmarzną zimą.

Jak moczyć nasiona marchwi, by przyśpieszyć kiełkowanie:

Krok 1

Nasiona marchwi wsypać do pojemnika, np. filiżanki.

.

Krok 2

Zalać nasiona wodą tak, aby jej poziom był około 0,5 cm ponad nimi. Woda może być chłodna, prosto z kranu.

Krok 3

Odstawić naczynie z nasionami w wodzie na 24-36 godzin. Nie musi to być miejsce ciepłe. Filiżankę można ustawić np. w altanie, na werandzie, tarasie. Marchew, by wykiełkować, nie potrzebuje ciepła. Wystarczy temperatura od 3 stopni Celsjusza.

Krok 4

Namoczone nasiona marchwi stają się lekko śliskie i napęczniałe. Większość nasion opada na dno naczynia. Część przykleja się do jego ścianek. Woda staje się żółtawa.

Krok 5

Nasiona marchwi po namoczeniu od razu sieje się do gruntu. Nie trzeba ich przecedzać.

Ze względu na to, że nasiona przyklejają się do palców, najwygodniej w miarę równomiernie wylać je razem z wodą do przygotowanych rzędów. Następnie można je rozgarnąć w ziemi np. patykiem.

Namoczone nasiona marchwi są klejące. Fot. Niepodlewam

Uwaga! Namoczonych nasion nie można powtórnie suszyć i zostawiać do kolejnego siewu, bo zamierają!

Jeśli wiosną nie pada deszcz, posiane nasiona marchwi trzeba podlewać. Wystarczy zraszanie grządek.

Warto wiedzieć

• Jeśli zapomni się o namoczonych nasionach marchwi i woda wyparuje z naczynia, mimo wszystko warto je posiać. Marchew dość dobrze wytrzymuje taki brak wody przez kilka godzin. Nie ma jednak 100% pewności, że marchew na pewno wzejdzie.

Siewki marchwi. Fot. Niepodlewam

Więcej o siewie marchwi CZYTAJ TUTAJ

Post Przyśpieszanie kiełkowania marchwi – jak moczyć nasiona pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Po zbiorze nowalijek można uprawiać inne, późniejsze warzywa. Buraki ćwikłowe poplonowe to dobry wybór. Nie po wszystkich warzywach zdrowo rosną.

Buraki ćwikłowe poplonowe sieje się po nowalijkach, np. sałacie. Fot. Niepodlewam

Buraki ćwikłowe sieje się przez cały maj (V) oraz w pierwszym tygodniu czerwca (VI). Najczęściej wykorzystuje się zwalniające się miejsce po wczesnych warzywach.

Niestety, z niektórymi warzywami burak ćwikłowy ma wspólne choroby oraz szkodniki. Dlatego buraki ćwikłowe poplonowe najlepiej siać tak, by unikać miejsc, które mogą być „zarażone”.

Warzywa po których można siać buraki ćwikłowe poplonowe:

• Cebula (z dymki)
• Groch (na zielone strąki)
• Sałata

Buraki ćwikłowe poplonowe dobrze rosną po sałacie. Fot. Niepodlewam

Uwaga! Jeśli buraki ćwikłowe poplonowe są uprawiane po grochu, trzeba unikać jego nawożenia w amatorskiej uprawie. Burak nadmiar azotu (jest także w korzeniach pozostałych po grochu) może zmagazynować jako szkodliwe dla zdrowia azotany.

Warzywa po których można ewentualnie siać buraki ćwikłowe poplonowe:

• Kapusta (wczesna)
• Rzodkiew
• Rzodkiewka

Warzywa po których nie siać buraków ćwikłowych:

• Szpinak
• Ziemniak (wczesny)

Lepiej nie siać buraków ćwikłowych poplonowych po szpinaku. Bo mają wspólnego szkodnika. Fot. Niepodlewam

Uwaga! Burak ćwikłowy ma ze szpinakiem i kapustą wspólnego, groźnego szkodnika – to mątwik burakowy. Jego niszczycielską działalność można rozpoznać po charakterystycznej brodzie, jaką tworzą korzenie buraka. Mątwik szczególnie lubi buraki i szpinak, a mniej – warzywa kapustne. Dlatego gdy stosuje się zmianowanie co 4 lata, można warzywa kapustne i buraka ćwikłowego uprawiać w uprawie współrzędnej (obok siebie).

Jak walczyć z mątwikiem burakowym CZYTAJ TUTAJ

Z rzodkiewką, rzodkwią i ziemniakiem zaś burak ćwikłowy ma wspólną chorobę – parch zwykły. Korzenie buraków zaatakowanych przez parcha są zniekształcone i skorkowaciałe. Jednak, jeżeli rzodkiew i rzodkiewka rosną zdrowo, można obok nich posiać buraki ćwikłowe. Ziemniaki nie są dobrym towarzystwem dla buraków.

Warto wiedzieć

• Uprawa buraków ćwikłowych nie jest trudna. Wiele niepowodzeń można uniknąć w bardzo prosty sposób – wystarczy nie uprawiać buraków w tym samym miejscu częściej niż co 4 lata.

Więcej o uprawie buraka ćwikłowego w gruncie CZYTAJ TUTAJ

Post Buraki ćwikłowe poplonowe – po czym siać pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

To jedna z najciemniejszych, mocno pachnących odmian. Lilak pospolity Andenken An Ludwig Spath jest uprawiany w Polsce od ponad 100 lat.

Lilak pospolity Andenken An Ludwig Spath został wyhodowany w 1922 roku. Ma fioletowe, pojedyncze kwiaty, które mocno i pięknie pachną. Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: bez Andenken An Ludwig Spath, bez Ludwig Spath, lilak Andenken An Ludwig Spath, lilak Andenken An Ludwig Spaeth, lilak Ludwig Spath, lilak turecki Andenken An Ludwig Spath, lilak turecki Ludwig Spath, Na Pamiątkę Ludwiga Spath, Syringa vulgaris Andenken An Ludwig Spath, Syringa vulgaris Souvenir de Louis Spaeth, Syringa vulgaris Ludwig Spath

Pochodzenie: 1883 rok (Niemcy)

Hodowca: Franz Ludwig Spath

Wysokość: 2-5 m (w zależności od cięcia)

Lilak pospolity Andenken An Ludwig Spath osiąga pełną wysokość po około 15-20 latach. Łatwo korygować jego wielkość cięciem.

Szerokość: 2-4 m (w zależności od cięcia)

Kwitnienie: maj (V)

Lilak pospolity Andenken An Ludwig Spath przekwita zwykle pod koniec maja (V). Jeśli wiosna jest chłodna, kończy kwitnienie na początku czerwca (VI)

Kwiaty: fioletowe, pojedyncze

Każdy z kwiatów jest duży, o średnicy około 1 cm. Odcień fioletu jest ciemny.

Kwiatostany są grube, proste, nie mają tendencji do wyginania się w łuk.

Zapach: mocny, bardzo piękny

Lilak pospolity Andenken An Ludwig Spath najmocniej pachnie, jeżeli rośnie w słońcu.

Każdy kwiat bzu Andenken An Ludwig Spath ma po 4 płatki. Fot. Niepodlewam

Owoce: bez wartości dekoracyjnej

Liście: jasnozielone

Zastosowanie: pojedynczy egzemplarz lub grupa w wyeksponowanych miejscach, a także na kwiat cięty

Lilak pospolity Andenken An Ludwig Spath może być ścinany do bukietów. Takie cięcie sprawia, że w kolejnym roku ma więcej kwiatów.

Stanowisko: słoneczne

Lilak pospolity Andenken An Ludwig Spath toleruje półcień lecz wtedy kwitnie słabiej.

Gleba: żyzna (pH około 6-7)

Podobnie jak inne bzy, lilaki Andenken An Ludwig Spath są tolerancyjne co do gleby. Na słabszej glebie mają mniejsze kwiatostany.

Podlewanie: umiarkowane – młode rośliny, tylko w czasie suszy – starsze

Lilaki nie lubią długiego zalewania wodą korzeni. Dlatego najlepiej rosną np. na małych wzniesieniach.

Nawożenie: kwiecień (IV)

Najlepiej używać nawozu wieloskładnikowego do krzewów kwitnących – z dużą ilością fosforu i potasu. Można też zastosować nawóz o wolnym działaniu, najlepiej 3 miesiące.

Nie nawozi się bzów bardzo młodych (2-3 lata od posadzenia).

Lilak pospolity Andenken An Ludwig Spath

Rozmnażanie: szczepienie i odkłady

Cięcie: po kwitnieniu, czyli przełom maja i czerwca (V-VI)

Po kwitnieniu należy ściąć wszystkie przekwitnięte kwiatostany. Można ściąć nawet 1/3 pędów.

Nie wolno opóźniać terminu cięcia, bo lilak pospolity Andenken An Ludwig Spath tworzy pąki kwiatowe latem w roku poprzedzającym kwitnienie. Zbyt późne cięcie to brak kwiatów albo słabe kwitnienie w następnym roku.

Więcej o cięciu lilaków CZYTAJ TUTAJ

Co kilka lat warto wykonać cięcie prześwietlające (usuwa się bardzo stare pędy i nadmiernie zagęszczające krzew).

Wytrzymałość na mróz: bardzo dobra

Choroby i szkodniki: odmiana odporna

Ciekawostki

• Lilak pospolity Andenken An Ludwig Spath został wyhodowany przez Franza Ludwiga Spatha (1839-1913) – słynnego niemieckiego pomologa. Jego nazwa upamiętnia jego ojca – Ludwiga Spatha (1793-1883) – ogrodnika. Bez został tak nazwany tuż po jego śmierci. Nazwa jest wyjątkowo długa. Po polsku oznacza: Na Pamiątkę Ludwiga Spatha.

• Już w XIX wieku lilak pospolity Andenken An Ludwig Spath był uprawiany w Polsce. Była to wówczas najciemniejsza znana odmiana. Jego uprawę w 1900 roku zalecało czasopismo „Ogrodnik Polski”. Odmiana była wtedy znana jako Souvenir de Louis Spaeth.

Post Lilak pospolity Andenken An Ludwig Spath – uprawa pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Rolnice nocą podgryzają korzenie warzyw. Dziki bez czarny ogranicza ich niszczycielską działalność. Wyciąg na rolnice jest łatwy do zrobienia.

Dziki bez czarny przygotowany na wyciąg do pozbycia się rolnic z gleby. Fot. Niepodlewam

Termin zbioru: maj i czerwiec (V-VI)

Składniki

• Dziki bez czarny (liście, kwiaty, pączki kwiatowe, młode pędy) – tyle, aby luźno zajął pół wiaderka

• Woda (z kranu lub deszczówka) – tyle, aby napełnić całe wiaderko

Czas przygotowania

24 godziny

Wykonanie

Dziki bez czarny pociąć albo porwać rękami na mniejsze części.

Dziki bez czarny można rozdrobnić grubo. Fot. Niepodlewam

Włożyć dziki bez czarny do wiaderka. Zalać wodą. Ustawić wiaderko w półcieniu lub cieniu.

Dziki bez czarny zalać wodą, np. z kranu. Może też być deszczówka. Fot. Niepodlewam

Po 24 godzinach wyciąg jest gotowy do użycia. Ma mocny zapach dzikiego bzu czarnego.

Gotowy wyciąg z dzikiego bzu czarnego na rolnice. Fot. Niepodlewam

Wyciąg z dzikiego bzu czarnego jest przezroczysty. Gotowy preparat jest nietrwały. Trzeba go szybko zużyć.

Wyciąg silnie pachnie dzikim bzem czarnym. Fot. Niepodlewan

Stosowanie

Przelać wyciąg z dzikiego bzu czarnego do konewki. Podlewać warzywa w gruncie i pod osłonami.

Po wlaniu do konewki wyciągiem podlewa się rośliny podgryzane przez rolnice. Fot. Niepodlewam

Rolnice szczególnie lubią podgryzać:

• Burak ćwikłowy (trzeba unikać podlewania na liście)
• Burak liściowy (trzeba unikać podlewania na liście)
• Cebula
• Groch
• Kapusta (warto podlewać na liście, bo wyciągu z dzikiego bzu czarnego nie lubią też bielinki)
• Marchew
• Ogórek (trzeba unikać podlewania na liście)
• Papryka
• Pomidory (trzeba unikać podlewania na liście)
• Por

Gdy ogród jest niedawno założony, zwłaszcza tam gdzie dawniej był ugór, trawnik lub łąka, warto podlewać konewką także samą glebę. W takich miejscach prawie zawsze są w ziemi rolnice.

Co zrobić z resztkami dzikiego bzu czarnego

• Na kompost – dziki bez czarny zawiera m.in. azot, fosfor, potas. Jest doskonałym dodatkiem do kompostu. Szybko się rozkłada.

• Gnojówka do nawożenia – resztki dzikiego bzu czarnego można ponownie zalać wodą i zrobić z nich gnojówkę. Jest doskonała do nawożenia, a także odstraszania kretów i nornic.

Jak zrobić gnojówkę z dzikiego bzu czarnego CZYTAJ TUTAJ

Resztki wyciągu na rolnice z dzikiego bzu czarnego. Fot. Niepodlewam

Warto wiedzieć

• Rolnice to gąsienice motyli sówkowych. Jest ich wiele gatunków. Bywają mylone z pędrakami, bo żyją w ziemi i są do nich podobne. Nocą rolnice wygryzają dziury, np. w marchwi, a także podgryzają korzenie warzyw. Najwięcej rolnic jest w ogrodach nowych, założonych na dawnych ugorach.

Post Dziki bez czarny na rolnice – przepis na wyciąg pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Gdy na liściach orzecha włoskiego są bąble, to znak, że zaatakował je pilśniowiec orzechowy. Szkodnik jest trudny do zwalczania. Można z nim walczyć bez i z chemią.

Gdy na liściach orzecha włoskiego są bąble, to znak, że zaatakował go pilśniowiec orzechowy. Ten orzech jest atakowany od lat, a mimo to obficie owocuje. Drzewo jest jednak oszpecone. Fot. Niepodlewam

Pilśniowiec orzechowy (Aceria tristriatus) to uciążliwy szkodnik orzecha włoskiego. W amatorskich warunkach bardzo trudno się go pozbyć na 100%. Jest malutki, trudny do zauważenia na liściach. Należy do roztoczy.

Inna nazwa pilśniowca orzechowego to szpeciel orzechowiec. Jego żerowanie sprawia, że liście orzechów włoskich są oszpecone, pokryte wielkimi bąblami.

Choć objawy wyglądają przerażająco, zwłaszcza gdy bąbli jest dużo, zaatakowany orzech włoski dobrze plonuje oraz rośnie. Większa inwazja pilśniowców może jednak powodować osłabienie orzecha przez co gorzej zimuje.

Objawy żerowania pilśniowca orzechowca

Na liściach orzech włoskiego powstają nabrzmiałe wyrośla, wyglądające jak duże bąble lub krosty. Wyrośla są najmniejsze w maju, największe – pod koniec lata. Pod spodem liści wyrośla lekko wklęsłe i przypominają pilśń (stąd nazwa szkodnika).

Wierzch liścia orzecha włoskiego zaatakowanego przez pilśniowce orzechowe. Fot. Niepodlewam

Wyrośla na liściach orzech włoskiego są najpierw jasnozielone. Czasem przebarwiają się na czerwono (rzadko). Pod koniec lata wybrzuszenia często brązowieją i zasychają. Robią się wtedy bardziej płaskie. Zdarza się (rzadko), że zaatakowane liście za wcześnie opadają przed zimą.

Objawy żerowania pilśniowca orzechowca często są mylnie uważane za chorobę grzybową. Bąble bardzo szpecą orzecha włoskiego.

Pod koniec lata bąble na liściach orzecha włoskiego często robią się bardziej płaskie i brązowieją. Fot. Niepodlewam

Jak wygląda pilśniowiec orzechowy

Trzeba mieć bardzo dobry wzrok, by na liściach orzecha włoskiego zauważyć pilśniowce orzechowe. Zarówno dorosłe pilśniowce, jak i nimfy mają zaledwie około 0,2 mm długości. Wyglądają jak białe robaczki. Najłatwiej je dostrzec pod lupą.

Pilśniowiec orzechowy zawsze żeruje na spodniej części liści, czyli tam gdzie jest pilśń pod wyroślami. Zwykle pod bąblem siedzą 3-4 pilśniowce.

Pod spodem bąbli jest rodzaj pilśni. To właśnie tutaj (a nie na wierzchu liścia) żeruje pilniowiec orzechowy. Fot. Niepodlewam

Zwalczanie pilśniowca orzechowca

Pilśniowiec orzechowy to szkodnik trudny do wytępienia w amatorskiej uprawie. Jego zwalczanie utrudniają duże rozmiary orzechów włoskich. Zdecydowanie łatwiej pozbyć się pilśniowców na młodych, małych orzechach.

Pilśniowiec orzechowy zimuje w pąkach liściowych orzecha. Gdy pąki pękają, szkodniki także zaczynają z nich wychodzić. To właśnie jest moment, kiedy można opryskać orzech preparatem roztoczobójczym naturalnym lub chemicznym (patrz punkty 4 i 5).

Sposoby zwalczania pilśniowca orzechowca

1. Obrywanie zaatakowanych liści
Pierwsze bąble na liściach orzecha włoskiego pojawiają na początku maja. Takie liście obrywa się i wyrzuca poza ogród. To bardzo prosty sposób niszczenia pilśniowców.

Gdy orzech włoski jest wysoki, obrywanie liści jest często niemożliwe. Podobnie jest, jeśli bąble są na prawie wszystkich lub wszystkich liściach. Mimo to warto obrywać liście przynajmniej nisko. To ograniczy inwazję szkodników w kolejnym roku.

Bąble na młodych liściach orzecha włoskiego przebarwiają się czasem na czerwono. To zdjęcie było zrobione w maju. Fot. Niepodlewam

2. Przemywanie liści
To sposób bardzo żmudny i kłopotliwy. Zaatakowane liście przemywa się wilgotną szmatką od spodu, tak jakby wycierało się kurz. Najlepiej, by szmatka była jednorazowa, do każdego liścia oddzielna (może to być np. papierowy ręcznik kuchenny). Chodzi o to, by nie przenosić pilśniowców z liścia na liść.

Przemywanie liście zastępuje obrywanie liści. Dlatego ten sposób można stosować do młodych orzechów, które mają jeszcze mało liści i nie można ich obrywać.

Uwaga! Bąble na liściach orzecha nie znikną po przemyciu. Liście są trwale uszkodzone w danym sezonie. Przemywanie sprawia, że pilśniowców będzie mniej w kolejnym roku.

3. Domek dla biedronek
Naturalnym wrogiem pilśniowca orzechowego jest biedronka. Aby zwabić biedronki, na orzechu lub w pobliżu warto powiesić domek dla biedronek. Będą w nim zimowały. Wiosną wygłodniałe biedronki zaczną ucztę od pilśniowców.

Domek dla biedronek. Fot. Niepodlewam

4. Opryski naturalne
Stosuje się je w fazie pękania pąków liściowych. Po 2-3 tygodniach zabieg warto powtórzyć. Opryski naturalne na pilśniowca orzechowego to np. napar z herbaty (najlepsza jest chińska lub gruzińska), napar z krwawnika pospolitego, wywar z krwawnika pospolitego.

5. Opryski chemiczne
W amatorskiej uprawie orzecha włoskiego najlepiej ich unikać. Są szkodliwe dla owadów. Jeśli już, trzeba wybierać akarycydy (preparaty roztoczobójcze). Stosuje się je w fazie pękania pąków liściowych i ewentualnie jeszcze raz pod 2-3 tygodniach.

Niewłaściwy oprysk może spowodować wytrucie pożytecznych owadów, które niszczą pilśniowce. W efekcie w kolejnym roku na orzechu znowu będą pilśniowce i bąble.

Post Pilśniowiec orzechowy – 5 sposobów zwalczania pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Jej kolor jest wyjątkowy. Róża Love ma płatki w dwóch kolorach: czerwone od góry i białe od spodu. Jest bardzo odporna na choroby. Pachnie delikatnie.

Róża Love jest biało-czerwona. Płatki na wierzchu są czerwone, a pod spodem – białe. Fot. Niepodlewam

Inna nazwa: JACtwin

Grupa róż: wielokwiatowe (grandiflora)

Rok wyhodowana: 1977

Hodowca: William Warriner (USA)

Wysokość: około 80 cm

Szerokość: około 60 cm

Kwitnienie: od czerwca do października (VI-X)

Płatki róży Love od spodu są w białym kolorze. Fot. Niepodlewam

Kwiaty: biało-czerwone, pełne

Każdy płatek róży Love jest z jednej strony czerwony (od góry) , zaś z drugiej strony – biały (od dołu). Dodatkowo płatki mocno wywijają się do dołu. W pełnym rozkwicie kwiaty przypominają pompony. W pełnym rozkwicie pręciki są widoczne.

Kwiaty róży Iceberg mają średnicę około 10 cm. W każdym jest po około 30 płatków.

Róża Love w pełnym rozkwicie. Fot. Niepodlewam

Zapach: delikatny, piękny

Liście: ciemnozielone z czerwonymi przebarwieniami

Cieniowane na czerwono są m.in. obrzeża i nerwy liści róży Love. Czerwony odcień mają także młode pędy.

Kolce: dość liczne; drobne, średniej wielkości i duże

Kolce róży Love. Fot. Niepodlewam

Zastosowanie: pojedynczy krzew lub grupa po kilka i więcej sztuk, na kwiat cięty, niskie obronne żywopłoty

Róże Love najlepiej sadzić blisko ścieżek, furtek, podjazdów, aby z bliska podziwiać ich unikalny biało-czerwony kolor. Z daleka widoczna jest tylko czerwień.

Stanowisko: słoneczne

Róże Love na rabacie. Fot. Niepodlewam

Gleba: żyzna

Podlewanie: umiarkowane

Nawożenie: od maja do lipca (V-VII)

Używać można nawozu sztucznego przeznaczonego do róż. Dobre nawozy naturalne to np. gnojówka z pokrzywy lub obornik krowi.

Rozmnażanie: szczepienie

Cięcie: wiosną

Róża Love musi być przycinana co roku. Wykonuje się je 1-2 tygodnie po rozgarnięciu ziemnych kopców chroniących przed mrozem. Pędy należy ucinać nad 5-8 oczkiem licząc od ziemi.

Przekwitłych kwiatów nie trzeba obcinać. Róża Love obficie kwitnie aż do mrozów.

Wytrzymałość na mróz: dobra

Róża Love wymaga zabezpieczenia na zimę. Jesienią usypuje się kopiec ziemi u nasady róży na wysokość około 20 cm. To wystarczająca ochrona przed mrozem.

Choroby i szkodniki: odmiana bardzo odporna

Róża Love rośnie zdrowo, nie wymaga oprysków.

Jedynie wiosną, gdy jest ciepło, słonecznie i bezwietrznie, róża Love może być atakowana przez mszyce.

Liście róży Love. Fot. Niepodlewam

Warto wiedzieć

• Love to krzyżówka czerwono-pomarańczowej róży Redgold (z 1971 roku; Wielka Brytania) oraz nieznanej siewki.

• Róża Love pochodzi z hodowli Wlliama Warrinera (192-1991) – słynnego, amerykańskiego ogrodnika. William Warriner wyhodował wiele róż w unikalnych kolorach, ogromnych, mocno pachnących. Z jego hodowli pochodzi m.in. różowo morelowa róża Medallion (z 1973 roku; USA).

Post Róża Love – uprawa, odporność, cięcie pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Najlepszy termin na siew jarmużu to 15 maja – 15 czerwca. Najwygodniej uprawiać jarmuż z rozsady. Ma małe wymagania. Plon można zbierać do następnej wiosny.

Nasiona jarmużu są trochę większe niż mak. Zdolność kiełkowania zachowują 5 lat. Fot. Niepodlewam

Siew jarmużu wykonuje się później, niże większość innych warzyw. Bo to warzywo wyjątkowe: plonuje od późnego lata aż do następnej wiosny. To zaleta, ponieważ można wykorzystać zwalniające się miejsce po innych, wcześniejszych warzywach.

Jarmuż jest najłatwiejszy w uprawie z warzyw kapustnych.

Termin siewu jarmużu

• Maj – od połowy miesiąca (od 15 V)
• Czerwiec – do połowy miesiąca (do 15 VI)

W maju (V) korzystniejszy jest siew jarmużu odmian wysokich, a w czerwcu (VI) – odmian niskich.

Głębokość siewu

Jarmuż sieje się na głębokość 1-1,5 cm.

Gdzie siać

Jarmuż uprawia się z reguły z rozsady.

Nasiona jarmużu sieje się do skrzynek lub – ewentualnie – do doniczek.

• Skrzynki – nasiona rozsypuje się równomiernie na powierzchni i przykrywa ziemią. Można też wykonać rowek (lub rowki, jeśli skrzynka jest duża) i rozsypać w nim nasiona (najlepiej co 1-3 cm). Następnie nasiona przysypuje się ziemią.

Gdy siewki jarmużu mają po 1-2 liście trzeba je przepikować do oddzielnych doniczek. Wybiera się rośliny najsilniejsze.

Siew jarmużu do skrzynek jest wygodniejszy, jeśli chce się uzyskać większą liczbę roślin.

• Doniczki – w każdej doniczce robi się w ziemi 1 lub 2 zagłębienia i w każdym umieszcza nasionko jarmużu. Jeśli wzejdą 2 nasiona, jedną siewkę trzeba usunąć (można przesadzić do innej doniczki).

Siew jarmużu do doniczek jest wygodniejszy, jeśli chce się uzyskać niewiele roślin, np. kilka.

Siew jarmużu do doniczek. Fot. Niepodlewam

Tak przygotowaną rozsadę jarmużu – o wysokości 10-12 cm – sadzi się gruntu w rozstawie 50-70×40-50 cm (niskie odmiany – gęściej, wysokie odmiany – rzadziej).

Najlepszy termin sadzenia jarmużu w gruncie: od 20 czerwca do 10 lipca.

Czasem o tej porze roku w warzywniku nie ma miejsca, by posadzić jarmuż. Wtedy można jarmuż uprawiać dłużej w doniczkach, nawet jeszcze w sierpniu. Doniczki muszą mieć jednak pojemność co najmniej 1 litra.

Zbyt długie trzymanie rozsady jarmużu w doniczkach może spowodować trwałe wyginanie się łodyg, zwłaszcza wysokich odmian. Doniczki bowiem często ustawia się w półcieniu, a jarmuż wygina się do słońca i krzywi.

Siew jarmużu można także wykonać od razu do gruntu.

Jarmuż jednak uprawia się rzadko z siewu do gruntu. Główny powód to zajmowanie miejsca w warzywniku, które można wykorzystać na uprawę innych warzyw. Poza tym siewki jarmużu łatwiej podlewać i chronić przed szkodnikami, np. bielinkiem kapustnikiem, jeśli rosną w skrzynkach lub doniczkach.

Plon jarmużu zbiera się aż do następnej wiosny. To warzywo odporne na mróz.

Wysoka odmiana jarmużu. Fot. Niepodlewam

Jaka ziemia

Jarmuż nie jest wymagający. Ziemia może być przeciętna. Jarmuż lubi małą domieszkę gliny albo kompostu gliniastego. Odczyn gleby dla jarmużu – pH około 7.

Jarmuż korzystnie sadzić na miejsca stałe w pierwszym i drugim roku po oborniku.

Kiełkowanie

Jarmuż, aby wzejść, potrzebuje temperatury od 12 stopni Celsjusza. Pierwsze listki są widoczne zwykle po 5-10 dniach. Kiełkuje się dłuższe, jeśli jest zimno lub sucho.

Jeżeli nasiona zostaną niewykorzystane, siew jarmuż można wykonać w kolejnych latach. Nasiona jarmużu zachowują zdolność kiełkowania przez 5 lat.

Siewka jarmużu. Fot. Niepodlewam

Więcej o uprawie jarmużu CZYTAJ TUTAJ

Kiedy robić rozsadę innych warzyw CZYTAJ TUTAJ

Post Siew jarmużu – jak głęboko i kiedy pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

To gnojówka zapobiegająca chorobom grzybowym truskawek. Podlewa się nią truskawki przed kwitnieniem oraz po koszeniu liści. Potrzebne są cebula i woda.

Gnojówkę  najczęściej robi się z  jej łusek. Użyć też można resztek zielonego szczypioru cebuli. Fot. Niepodlewam

Termin przygotowania: maj i czerwiec (V-VI)

Składniki

• Cebula (łuski, uszkodzone cebule i ewentualnie zielony szczypior) – tyle, aby zakryły dno wiaderka

• Woda (może być np. z kranu, deszczówka, pozostała z mycia doniczek i warzyw) – tyle, aby zajęła pół wiaderka

Uwaga! Na gnojówkę nadaje się każda cebula. Mogą to być np. cebula zwyczajna (jest najpopularniejsza), cebula kartoflanka, cebula perłowa, cebula siedmiolatka, cebula wielopiętrowa.

Czas przygotowania

2-4 tygodnie (szybciej, jeśli jest ciepło, dłużej – zimno)

Jak zrobić

Włożyć cebulę do wiaderka. Większe kawałki pociąć lub zmiażdżyć, np. kamieniem.

Zalać wodą. Odstawić w kąt ogrodu (cień lub półcień).

Cebula zalana wodą. Gotowa gnojówka ma brunatny kolor. Łuski cebuli się nie rozpadają. Fot. Niepodlewam

Po około tygodniu cebula zaczyna fermentować. Na wierzchu tworzy się delikatna pianka (bąbelki).

Cebula fermentuje słabo (zawiera mało azotu). Bąbelków jest więcej, jeśli do gnojówki był dodany zielony szczypior cebuli.

Po 2-3 dniach zamieszać patykiem. Jeśli bąbelków już nie ma, gnojówka jest gotowa. Ciecz powinna być przezroczysta, brunatna, o zapachu gnoju i zleżałej cebuli (średnio mocnym).
Łuski nie rozpadają się, a jedynie brunatnieją.

Stosowanie

Gnojówka z cebuli zapobiega chorobom grzybowym truskawek. To m.in. szara pleśń. Wzmacnia też truskawki.

Przed użyciem gnojówkę trzeba rozcieńczyć wodą w stosunku 1:10 (jedna część gnojówki i 10 części wody).

Podlewać truskawki konewką przy korzeniach, unikając zraszania liści.

Truskawki podlewa się gnojówką z cebuli w dwóch terminach:

• Przed kwitnieniem truskawek – najlepszy jest czas wypuszczania pąków kwiatowych, ale przed ich rozwinięciem. Przed kwitnieniem truskawki wystarczy podlać raz.

Truskawki z pąkami kwiatowymi. Na tym etapie można je podlać gnojówką z cebuli. Fot. Niepodlewam

• Po koszeniu truskawek – koszenie wykonuje się do 2 tygodni od zbioru owoców. Po zebraniu skoszonych liści podlewa się krzaczki truskawek gnojówką z cebuli. Mogą to również być gnojówka z cebuli i czosnku lub gnojówka z czosnku. Po koszeniu truskawki wystarczy podlać raz.

Gdy truskawki kończą owocowanie, warto nastawić gnojówkę z cebuli. Przyda się do podlewania po skoszeniu liści truskawek. Fot. Niepodlewam

Uwaga! Jeśli truskawki rosną w tym samym miejscu 4 lata i więcej, trzeba założyć zagon w innym miejscu. Zmianowanie to doskonały sposób zapobiegania chorobom truskawek. W ten sposób zmniejsza się także liczbę szkodników.

Warto wiedzieć

Resztki gnojówki z cebuli najlepiej wrzucić do kompostownika. Rozkładają się szybko i przyśpieszają kompostowanie.

Post Cebula – przepis na gnojówkę do truskawek pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Jest bardzo odporna na mróz i choroby. Jabłoń Antonówka Zwykła ma też małe wymagania co do gleby. Jej jabłka są świetne do ciast, na soki i przetwory.

Jabłoń Antonówka Zwykła – rysunek z książki „Deutsche Pomologie” Wilhelma Lauche z 1882-1883, ze zborów biblioteki Wageningen UR.

Inne nazwy: Antenovka, Antonovca, Antonówka, Nalivia, Possart’s Nalivia, Possarts Moskauer Nalivia, Possarts Nalivia

Pochodzenie: początek XIX wieku lub wcześniej (Rosja)

Dojrzewanie: wrzesień – listopad (IX-XI)

Jabłka Antonówki Zwykłej można zrywać już w drugiej połowie lipca (VII) albo zbierać opadłe owoce. Nadają się np. do ciast, zakwaszania bigosu i na kompoty.

Antonówki Zwykłe do jedzenia na surowo nadają się na przełomie września i października (IX-X). Nie każdemu jednak smakują na surowo, bo są kwaskowate. Stają się bardziej kruche i smaczne po odleżeniu w chłodzie.

Na przechowanie jabłka Antonówki Zwykłe zbiera się zwykle w połowie października (X). Mogą być przechowywane do grudnia (XII).

Owoce: duże i duże (około 7-8 cm); okrągłe, lekko żebrowane; żółte, bardzo rzadko z małym rumieńcem od słońca; skórka gładka, lśniąca; miąższ kremowy, soczysty, kwaskowaty, kruchy, najsmaczniejsze w potrawach; lekko pachnące

Przeznaczenie: do jedzenia na surowo, ciast, suszenia, zakwaszania bigosu, na dżemy, marmolady, galaretki, powidła, soki

Jabłka Antonówki są składnikiem przysmaków, znajdujących na polskiej Liście Produktów Tradycyjnych:

• Marmolada z Antonówek
• Pączki żakowskie z powidłami z Antonówek
• Nadwiślański sok jabłkowy – wyciskany na zimo z jabłek Antonówek, Kosztela, Kronselska, Malinowa, Papierówka (Inflancka), Szara Reneta
• Placek z jabłkami Antonówkami lub Szara Reneta
• Sok jabłkowy z Kałęczowa – tłoczony na zimno z jabłek Antonówek, Bankroft, Champion, Idared, Jonagored, Kronselska, Reneta Landsberska, Szara Reneta.

Gleba: przeciętna lub piaszczysta, najlepiej lekko kwaśna (idealne pH 6,2-6,7)

Jabłoń Antonówka Zwykła jest niewymagająca co do ziemi. Najbardziej lubi ziemię piaszczystą, suchą. Jednak, gdy jest ona słaba, nieurodzajna, jabłka są mniejsze.

„Zapewne ze wszystkich najłatwiejsze jabłko do otrzymania w piaskach, w których udaje się chyba nawet lepiej, niż w innych ziemiach” – napisał o Antonówce Zwykłej prof. Edmund Jankowski w książce „Ogrody na piasku” z 1913 roku.

Stanowisko: słoneczne

Jabłoń Antonówka Zwykła toleruje także lekkie zacienienie.

Drzewo osiąga duże rozmiary (wyjątek – Antonówki Zwykłe zaszczepione na skarlających podkładkach). Młode Antonówki Zwykłe rosną dość wolno, zwłaszcza na piaszczystej glebie. Owocuje bardzo obficie, ale nie zawsze co roku.

Odporność: bardzo dobra
Jabłoń Antonówka Zwykła to jedna z najbardziej odpornych odmian na mróz na świecie. Jest też odporna na choroby. W wilgotne lata pojedyncze owoce mogą gnić na drzewie. Mimo to jabłoń Antonówka Zwykła nie wymaga chemicznych oprysków od chorób.

Zapylacze: Akane, Alkmene, Cortland, Charłamówka, Elstar, Empire, Fiesta, Fuji, Glogierówka, Gloster, Grafsztynek Prawdziwy, Granny Smith, Inflancka (Papierówka), James Grieve, Jonathan, Kalwila Biała, Lobo, McIntosh, Red Delicious, Wealthy

Ciekawostki

• Jabłoń Antonówka Zwykła została wyhodowana w Rosji. Nie ma jednak pewności, gdzie dokładnie. Niewykluczone, że było to w okolicach Moskwy. W XIX wieku były także zdania, że to raczej miejscowości Antoniny lub Antonówka na terenie dzisiejszej Ukrainy.

• Istnieją także inne odmiany Antonówek, obecnie mniej popularne niż Antonówka Zwykła: Antonówka Półtorafuntowa oraz Antonówka Kamienna.
  Antonówka Półtorafuntowa ma większe owoce i wcześniej dojrzewa niż jabłoń Antonówka Zwykła. Antonówka Kamienna zaś ma owoce mniejsze i później dojrzewa niż Antonówka Zwykła.

• Na przełomie XIX i XX wieku jabłoń Antonówka Zwykła była najczęściej sadzona w chłopskich sadach. Na tragach miejskich bardziej była ceniona Antonówka Półtorafuntowa.

• W XIX wieku przy polskich szkołach były kiedyś zakładane ogrody dla uczniów. Jabłoń Antonówka Zwykła była w nich zawsze sadzona.

Źródło:
*wiedza własna
*„Sadownictwo gospodarskie”, Władysław Tyniecki, 1902 rok
*„Sad i ogród owocowy”, Edmund Jankowski, 1912 rok

Post Jabłoń Antonówka Zwykła – uprawa i odporność pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Świetnie rośnie w ogrodach zacienionych, wilgotnych, chłodnych. Choina kanadyjska ma miękkie igły. Jest doskonałym tłem np. dla rododendronów.

Choina kanadyjska w towarzystwie rododendronów. Ten ookaz rośnie w Ogrodzie Botanicznym w Powsinie. Fot. Niepodlewam

Pochodzenie: Ameryka Północna

W naturze choina kanadyjska rośnie w USA i Kanadzie. W stanie dzikim osiąga duże rozmiary – nawet 60 metrów wysokości. Odmiany ogrodowe są niższe. Zdarzają się okazy liczące około 500 lat.

Inne nazwy: Tsuga canadensis, Tsuga kanadyjska

Wysokość: 1-5 m (w zależności od odmiany)

Szerokość: 1-3 m (w zależności od odmiany)

Choina kanadyjska Jeddeloh. Fot. Niepodlewam

Choiny kanadyjskie mają różne kształty, w zależności od odmiany. Niektóre są krzaczaste, rozłożyste albo strzeliste, przypominające jodły. Pędy innych są typu płaczącego.

Bardzo dobrze znoszą cięcie. Dlatego ich wielkość i kształty można formować mniej lub bardziej. Choiny kanadyjskie nie łysieją od dołu.

Liście: zielone, biało zielone lub złocistozielone, miękkie igły (nie opadają na zimę)

Ozdobą choin kanadyjskich są także szyszki. Są małe (długość około 2 cm). Pojawiają się w maju.

Tak wyglądają młode igły i szyszki na przełomie maja oraz czerwca. Fot. Niepodlewam

Gleba: żyzna; odczyn kwaśny i lekko kwaśny (pH 5-6)

Choina kanadyjska jest tolerancyjna co do ziemi. Dobrze rośnie także w ziemi bardzo kwaśnej. Dlatego jest dobrym towarzystwem dla roślin kwasolubnych, np. różaneczników, azalii, wrzosów.

Toleruje również odczyn ziemi obojętny.

Starsze choiny kanadyjskie gorzej znoszą przesadzanie niż młode. Mają płytkie, szerokie korzenie.

Podlewanie: umiarkowane

Choina kanadyjska lubi wilgoć w ziemi i powietrzu. Rośnie źle, jeśli ma za sucho. Idealne dla niej są ogrody wilgotne, chłodne, z mgłami, zacienione, najlepiej ze stawem w pobliżu.

Stanowisko: półcień lub cień

Choina kanadyjska doskonale rośnie w cieniu wysokich drzew czy starych rododendronów. Jeśli ma za dużo słońca, płowieje.

Choina kanadyjska Golden Splendor w cienistym zakątku ogrodu. Fot. Niepodlewam

Przeznaczenie: pojedyncze egzemplarze i grupy, duże skalniaki, uprawa w donicach na zacienionych balkonach i tarasach

Choina kanadyjska jest doskonałym tłem dla azalii i rododendronów. Wspaniale prezentuje się w ogrodach naturalistycznych. Jest idealna do sadzenia w ogrodach z chłodnym mikroklimatem, np. nisko położonych, założonych na dawnych bagnach, zacienionych starymi drzewami czy ze stawami.

Wytrzymałość na mróz: bardzo dobra

W czasie mroźnych zim z małą ilością śniegu igły choiny kanadyjskiej mogą brązowieć i opadać. To efekt nie choroby lub niskiej temperatury lecz przesuszenia. By temu zapobiec, choina kanadyjska powinna być podlana przed zimą. Ziemię wysypuje się korą, by ograniczyć wyparowywanie wody.

Wiosną przesuszona choina kanadyjska szybko się regeneruje.

Cięcie: marzec-kwiecień (III-IV)

Choina kanadyjska dobrze znosi formowanie i mocne cięcie. Latem można wielokrotnie wykonywać cięcie korygujące, np. obciąć pojedyncze gałązki.

Większość karłowych odmian choiny kanadyjskiej rośnie wolno.

Choina kanadyjska Winds Way. Fot. Niepodlewam

Choroby i szkodniki: odporna

Choina kanadyjska rzadko choruje, nie lubią jej szkodniki. Jeśli gubi igły i brązowieje, to raczej z powodu braku wody, upału i nadmiaru słońca.

Ciekawe odmiany choiny kanadyjskiej

• Bennett – zielona; wysokość – 1 m, szerokość – 1,5 m
• Brandley – zielona; wysokość – 1 m, szerokość – 1,5 m
• Coles Prostrate – zielona; wysokość – 1,5 m, szerokość – 1 m
• Fastigata – zielona; wysokość – 5 m, szerokość – 2,50 m
• Gentsch White – białozielona; wysokość – 1,5 m, szerokość – 1,5 m
• Golden Splendor – złocistozielona; wysokość – 5 m, szerokość – 3 m
• Gracilis – zielona; wysokość – 2 m, szerokość – 2 m
• Jeddeloh – zielona; wysokość – 1 m, szerokość – 2 m
• Jervis – zielona; wysokość – 1 m, szerokość – 1,5 m
• Kelseys Weeping – zielona; wysokość – 3 m, szerokość – 3 m
• Nana – zielona; wysokość – 1 m, szerokość – 1,5 m
• Pendula – zielona; wysokość – w zależności od szczepienia na pniu (to odmiana zwisająca), szerokość – 2 m
• Winds Way – zielona; wysokość – 1,5 m, szerokość – 1,5 m

Szyszki we wrześniu na choinie kanadyjskiej Kelseys Weeping. Fot. Niepodlewam

Warto wiedzieć

• Choina kanadyjska to jeden z wielu gatunków choin, które można uprawiać w Polsce. Inne to m.in. choina karolińska i choina różnolistna. Są mniej popularne niż choina kanadyjska.

Post Choina kanadyjska – uprawa, odporność, cięcie pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

To choroba grzybowa powodująca pleśnienie owoców. Szara pleśń truskawek atakuje, gdy jest deszczowo i ciepło. Można jej zapobiegać także bez chemii.

Szara pleśń truskawek – najbardziej widoczne objawy tej choroby to zapleśniałe owoce. Fot. Niepodlewam

Szara pleśń truskawek to choroba, którą wywołuje grzyb Botrytis cynerea. Grzyby atakują całą część nadziemną truskawki. Pierwsze objawy są na kwiatach. Jednak zwykle trudno je zauważyć. Kwiaty ciemnieją, czasem zamierają.

Z porażonych kwiatów grzyby atakują rozwijające się owoce. Skutki łatwo zauważyć – najpierw owoce stają się miękkie, gnijące. Następnie pokrywają białą grzybnią i szarym, pylącym nalotem. Takie truskawki są niejadalne, wręcz szkodliwe dla zdrowia.

Szara pleśń truskawek właściwie jest zawsze na zagonie. Jednak nie zawsze jest uciążliwa. Bardzo dużo zależy od pogody. Jeśli jest deszczowo i jednocześnie ciepło (co najmniej 18 stopni Celsjusza) w czasie kwitnienia oraz dojrzewania truskawek, grzyb na pewno mocno zaatakuje. To idealne warunki do jego rozwoju.

Szara pleśń truskawek to choroba, której prawie zawsze można zapobiec. Bardzo rzadko zdarza się pogoda tak sprzyjająca pleśnieniu truskawek, że plon jest znikomy lub żaden.

W amatorskiej uprawie truskawek można stosować następujące sposoby:

1. Ściółkowanie
Ściółka chroni truskawki przed przesuszeniem, zapobiega rozwojowi chwastów, dotykania liści i owoców do ziemi, gdzie często jest grzybnia szarej pleśni. Przyśpiesza też wysychanie owoców po rosie i deszczu oraz ich dojrzewanie.

Do ściółkowania truskawek najlepsza jest słoma żytnia lub pszenna. Można też użyć ściółek syntetycznych, np. folii perforowanej lub czarnej agrowłókniny.

Truskawki ściółkowane słomą. Fot. Niepodlewam

2. Uprawa współrzędna
Towarzystwo cebuli i czosnku powoduje, że szara pleśń truskawek rzadziej atakuje. Te warzywa warto sadzić na obrzeżach zagonu z truskawkami. Czosnek można też sadzić między truskawkami.

Więcej o uprawie współrzędnej truskawek CZYTAJ TUTAJ

Czosnek posadzony między truskawkami. Wydzielane przez niego fitoncydy chronią przed szarą pleśnią truskawek. Fot. Niepodlewam

3. Nie podlewać na liście
Gdy liście i kwiaty truskawek są często mokre, łatwiej atakują je choroby grzybowe, w tym szara pleśń truskawek.
Truskawki zawsze powinny być podlewane przy korzeniu, a nie na liście. Wyjątek to podlewanie wyciągiem ze skrzypu (patrz punkt 4).

4. Podlewanie wyciągiem ze skrzypu
Wyciąg ze skrzypu zawiera krzem, który uodparnia komórki truskawek na grzyby. Jest bardzo łatwy do zrobienia.

Truskawki podlewa się wyciągiem ze skrzypu profilaktycznie na liście w czasie kwitnienia (kilka razy), najlepiej rano. Korzystnie też podlać nim truskawki zaraz po deszczu.

Jak zrobić wyciąg ze skrzypu do truskawek CZYTAJ TUTAJ

Wyciąg ze skrzypu. Fot. Niepodlewam

5. Usuwanie zaschniętych liści wiosną
Nawet najlepiej pielęgnowane truskawki zawsze mają wiosną uschnięte liście. Trzeba je koniecznie usunąć w marcu lub kwietniu. Na takich resztkach zwykle znajdują się przetrwalniki chorobotwórczych grzybów.

Zaschnięte liście usuwa się poza ogród albo głęboko zakopuje. Lepiej ich nie kompostować.

6. Usuwanie chorych owoców
Każdą zapleśniałą truskawkę trzeba zerwać i wyrzucić poza ogród. To siedlisko zarażenia kolejnych truskawek. Nie wolno ich kompostować.

7. Koszenie truskawek po zbiorze owoców
To BARDZO prosty i tani zabieg, który sprawia, że szara pleśń truskawek w kolejnym roku jest mniej groźna.

Koszenie truskawek zapobiega także występowaniu innych chorób grzybowych truskawek jak: biała plamistość truskawek, czerwona plamistość truskawek, mączniak prawdziwy.

Koszenia truskawek nie lubią także szkodniki: kwieciak malinowiec, przędziorek chmielowiec i roztocz truskawkowy.

Więcej o koszeniu truskawek CZYTAJ TUTAJ

Truskawki po koszeniu liści. Fot. Niepodlewam

8. Gnojówki wzmacniające odporność truskawek
Odporność truskawek na szarą pleśń wzmacniają niektóre gnojówki roślinne, które łatwo przygotować (wystarczy zastosować jedną z nich):

• Gnojówka z czosnku – truskawki podlewa się przed kwitnieniem i po koszeniu po zbiorze owoców (jeśli pogoda jest deszczowa, można też w tracie zbiorów).
• Gnojówka z cebuli – truskawki podlewa się przed kwitnieniem i po koszeniu po zbiorze owoców.
• Gnojówka z cebuli i czosnku – truskawki podlewa się przed kwitnieniem i po koszeniu po zbiorze owoców.
• Gnojówka ze skrzypu – truskawki podlać jeden raz około 15 maja (V). Kolejny raz można podlać po koszeniu po zbiorze owoców.

Świeżo nastawiona gnojówka z cebuli i czosnku. Fot. Niepodlewam

9. Odporne odmiany
Szara pleśń truskawek częściej atakuje niektóre odmiany, np. Senga Sengana. Do uprawy amatorskiej trzeba wybierać odmiany truskawek bardziej odporne na szarą pleśń, np. Honeoye, Kent.

10. Nie sadzić za gęsto
Zbyt gęsto posadzone truskawki wolniej wysychają po rosie i deszczu. To sprzyja występowaniu szarej pleśni. Lepiej sadzić truskawki w większych odstępach.

11. Pielenie truskawek
Chwasty nie tylko zabierają truskawkom słońce i składniki pokarmowe. Powodują także wolniejsze ich wysychanie po rosie i deszczu. Takie warunki lubi szara pleśń truskawek.

12. Nie przesadzać z nawożeniem
Nadmierne nawożenie truskawek powoduje, że mają wybujałe liście. Owoców zaś jest niewiele oraz są mało smaczne. Nadmiar liści powoduje, że wolniej wysychają po rosie i deszczu, a to lubi szara pleśń truskawek.

Truskawki nawozi się wiosną i na początku lata (po zbiorze owoców).

Jak nawozić truskawki wiosną CZYTAJ TUTAJ

Jak nawozić truskawki latem CZYTAJ TUTAJ

13. Zmianowanie truskawek
Na tym samym miejscu truskawki najlepiej plonują przez 3 lata. Potem korzystnie zmienić miejsce. Zmianowanie powoduje ograniczenie zarodników chorobotwórczych grzybów, do których należy szara pleśń truskawek.

Truskawki w drugim roku uprawy. Fot. Niepodlewam

14. Pożyteczne grzyby pasożytnicze
Szara pleśń truskawek jest niszczona przez inne, pożyteczne grzyby pasożytnicze, niegroźne dla ludzi. Na zagon truskawek wprowadza się je poprzez opryskiwanie. Grzyby kupuje się w sklepach ogrodniczych w postaci preparatu, np. Polyversum WP. Poprawią również ogólną odporność truskawek.

15. Opryski chemiczne
W uprawie amatorskiej najlepiej ich unikać. Jeśli już, to pierwszy oprysk na szarą pleśń truskawek trzeba wykonać na początku kwitnienia, a następnie co kilka dni do zbiorów, według instrukcji na opakowaniu. Szczególnie dokładnie trzeba opryskać kwiaty.

Oczywiście należy zachowywać okresy karencji, które są podane na opakowaniach preparatów. Krótki okres karencji (1 dzień) ma np. Teldor 500 SC . Inne preparaty na szarą pleśń truskawek to m.in. Euparen Multi 50 WG i Pomarsol Forte 80 WG.

Post Szara pleśń truskawek – 15 sposobów zapobiegania pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Jej pyszne gruszki są uważane za najbardziej soczyste na świecie. Grusza Napoleonka to stara odmiana. Jest niewybredna, ale w młodym wieku może przemarzać.

Grusza Napoleonka – rysunek z książki „Deutsche Pomologie” Wilhelma Lauche z 1882-1883, ze zborów biblioteki Wageningen UR. W Polsce jest znana także jako Bera Napoleona, Bre Napoleona, Napoleńska, Maślaczka Napoleona, Masłówka Napoleona.

Inne nazwy: Bera Napoleona, Beurre Liart, Bon Chretien Bonaparte, Bon Chretien Charles X, Bre Napoleona, Napoleńska, Maślaczka Napoleona, Masłówka Napoleona, Medaille, Napoleon I, Napoleons Butterbirne, Roi-de-Rome d`Automne

Pochodzenie: przed 1808 rokiem (Belgia)

Dojrzewanie: październik-listopad (X-XI)

Gruszki Napoleonki zbiera się w drugiej połowie października (X). Nie nadają się do długiego przechowania. Trzeba je zjeść w ciągu 3-4 tygodni.

Owoce: duże i średniej wielkości (długość około 8 cm); mają kształt lekko wydłużony; skórka gładka, lekko błyszcząca, żółta, z licznymi rdzawymi plamkami; miąższ biały, niezwykle soczysty, bardzo smaczny, miękki, słodki, lekko korzenny

Gruszki Napoleonki są najsmaczniejsze z drzew systematycznie ciętych. Uważane są za jedna z najsmaczniejszych na świecie. Pod względem soczystości nie maja sobie równych. Kiedyś mawiano, że gruszki Napoleonki się pije, a nie je.

Przeznaczenie: do jedzenia na surowo

Gleba: piaszczysta lecz nie za sucha; najlepiej lekko kwaśna (pH 6,2-6,7)

Stanowisko: słoneczne

Grusza Napoleonka lubi miejsca ciepłe, zaciszne, np. przy murach nagrzewających się od słońca. Nie rośnie dobrze, jeśli jest szczepiona na pigwie. Osiąga małe rozmiary. To idealna grusza do małych, wypielęgnowanych ogrodów.

Oporność: średnia – w młodym wieku, dobra – starsze grusze

W młodym wieku grusza Napoleonka powinna być zabezpieczana przed mrozem. Starsze grusze nabierają odporności i nie trzeba ich zabezpieczać przed mrozem.

Odporność gruszy Napoleonki na choroby jest dobra.

Zapylacze: Bera Bosca, Faworytka, Jozefinka, Komisówka, Nelis Zimowa

Ciekawostki

• Grusza Napoleonka została wyhodowana przez Mikołaja Liarta w Belgii około 1808 roku. Liart był właścicielem sklepu korzennego w Mons. Ogród był jego pasją. Grusza Napoleonka to najprawdopodobniej jego celowa krzyżówka, a nie przypadkowa siewka.
  Nowa odmiana gruszy od razu zyskała ogromną sławę z powodu wspaniałych, niezwykle soczystych owoców. I stała się… sprawą polityczną. Władze nie pozwoliły hodowcy nazwać jej swoim imieniem, tak jak chciał, czyli Beurre Liart. Nowa odmiana otrzymała nazwę Beurre Napoleon. Był to bowiem czas największych sukcesów Napoleona I Bonaparte (1769-1821), a Belgia była wtedy zaanektowana przez Francję.
  Nazwisko Liarta i tak przetrwało w jednej z nazw gruszy. Do dziś bywa też nazywana gruszą Medaille – od złotego medalu, który otrzymała z XIX wieku.

• Imię Napoleona próbowano wymazać z nazwy tej gruszy wiele razy. Po upadku Napoleona otrzymała m.in. polityczną nazwę Bon Chretien Charles X – na cześć króla Francji Karola X Burbona (1757-1836). Wśród jego przodków było wielu Polaków, m.in. król Polski Stanisław Leszczyński (1677-1766).

• Czy Napoleon I Bonaparte jadł gruszki Napoleonki? To możliwe. Najprawdopodobniej do jego ogrodu we Francji trafił prezent w postaci drzewka gruszy Napoleonki od podbitych Belgów.

• Obecnie grusza Napoleona jest rzadka. To odmiana amatorska i kolekcjonerska. Bywa w sprzedaży np. w Niemczech, Belgii, Francji.

O innych starych odmianach grusz CZYTAJ TUTAJ

Źródło:
*wiedza własna
*”Sadownictwo gospodarskie”, Władysław Tyniecki, 1902 rok
*”Ogród szkolny”, Franciszek Langauer i Eustachy Wołoszczak, 1889 rok
*”Ogrodnik Polski”, 1904 rok
*„Obstarten”, Johann-Heinrich Rolff, 2002 rok
*„Holenderski sad”, Groningen, J.B. Wolters, 1868 rok
*„Deutsche Pomologie”, Wilchelm Lauche, 1882-1883 rok

Rysunek gruszki Napoleonka z XIX wieku został opublikowany za zgodą biblioteki Wageningen UR w Holandii

Post Grusza Napoleonka – uprawa, odporność, zapylacze pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Na parapecie obficie kwitnie i owocuje. Cytryna zwyczajna Villafranca to popularna odmiana na stoiskach z owocami. Z nasiona lepiej jej nie uprawiać.

Cytryna zwyczajna Villafranca to popularna odmiana w sadach cytrynowych na południu Europy. Jej owoce można kupić w polskich sklepach. Villafranca dobrze rośnie w doniczkach. Fot. Niepodlewam

Cechy: krzew albo niskie drzewo owocowe i ozdobne

Inne nazwy: Citrus limon Villafranca, Cytryna Villafranca, Cytryna właściwa Villafranca, Drzewko cytrynowe Villafranca

Pochodzenie: XIX wiek (prawdopodobnie Włochy)

Cytryna zwyczajna Villafranca to jedna z najstarszych odmian.

Wysokość: 1-4 m (w zależności od cięcia)

W donicach cytryna zwyczajna Villafranca zawsze karłowacieje. Zwykle prowadzi się ją do 1 metra wysokości. Jeśli jest uprawiana w oranżerii albo w dużym salonie, można jej pozwolić osiągnąć większe wymiary.

Małe rozmiary nie przeszkadzają cytrynom Villafranca obficie kwitnąć i owocować.

Szerokość: 0,5-1 m

Cytryna zwyczajna Villafranca rośnie szybko w donicy. Jej wymiary łatwo regulować cięciem, które znosi bardzo dobrze.

Cytryna zwyczajna Villafranca uprawiana w oranżerii. Fot. Niepodlewam

Kwitnienie: prawie cały rok

Wszystkie cytryny uprawiane w donicach kwitną obficie i prawie bez przerwy, o ile mają odpowiednie warunki. Mniej kwiatów (lub wcale) jest tylko w styczniu-lutym (I-II) oraz w okresie dojrzewania owoców.

Kwiaty: różowo-białe, o średnicy około 3 cm, mocno pachnące (szczególnie wieczorem)

Cytryny Villafranca, z powodu silnego zapachu, lepiej nie uprawiać w sypialniach. Jest przyjemny lecz może przeszkadzać podczas spania.

Owoce: jadalne; średniej wielkości; skórka żółta, średnio gruba; miąższ żółty

Owoce cytryny zwyczajnej Villafranca dojrzewają pod koniec zimy, na przełomie lutego i marca (II-III). Jeśli cytryna ma za ciemno, skórka może się nie wybarwiać na żółty kolor.

Cytryna zwyczajna Villafranca bardzo dobrze owocuje na parapecie. Warunek: sadzonka MUSI pochodzić z owocującej rośliny. Cytryny wyhodowane z nasion, np. wyjętych z owocu kupionego w sklepie (to popularna odmiana w polskich warzywniakach), zaczynają owocować dopiero po przejściu przez okres młodociany, który trwa 5-20 lat.

Owoce zawiązują się bez zapylania albo po zapyleniu pyłkiem z tej samej rośliny. Nie ma trzeba przenosić pyłku z kwiatka na kwiatek np. przy pomocy pędzelka.

Owocoe cytryny zwyczajnej Villafranca dojrzewają pod koniec polskiej zimy. Fot. Niepodlewam

Stanowisko: słoneczne

Cytryna zwyczajna Villafranca musi mieć zapewnione słońce, zwłaszcza latem. Można ją wynieść na balkon, taras lub do ogrodu. Do 2 tygodni od wystawienia na zewnątrz cytryna zrzuca kwiaty i owoce (wszystkie lub część). Jest bowiem wrażliwa na zmianę kąta padania światła. Szybko jednak wypuszcza nowe kwiaty i znowu owocuje.

To samo zjawisko ma miejsce po przesunięciu cytryny na parapecie. Dlatego doniczki nie należy przekręcać. By umyć okno, najlepiej zaznaczyć na parapecie, gdzie stała cytryna i ustawić ją w tym samym miejscu.

Ziemia: kwaśna (pH 5,5-6,5)

Podlewanie: umiarkowane

Najlepsza jest woda miękka, np. z dzbanka z filtrem. Można też używać wody z kranu, ale nie może być ona twarda (słabo się w niej pieni mydło).

Lepiej podlewać częściej, ale mniej. Cytryna zwyczajna Villafranca nie powinna mieć ziemi ani zbyt mokrej, ani zbyt suchej. Lepiej jednak znosi przesuszenie niż nadmierne podlewanie.

W styczniu i lutym cytryny przechodzą krótki okres spoczynku na parapetach. Wtedy podlewa się je oszczędnie.

Nawożenie: marzec- wrzesień (III-IX)

Cytryna zwyczajna Villafranca, jeśli dojrzewają na niej owoce, może być nawożona jeszcze w październiku (X).

Nawóz do cytryny powinien zawierać żelazo. Najlepszy jest gotowy nawóz do cytrusów. Z naturalnych nawozów można stosować np. preparaty na bazie odchodów dżdżownic.

Więcej o nawożeniu cytryny CZYTAJ TUTAJ

Gdy liście cytryny zwyczajnej Villafranca żółkną, to znak, że brakuje jej żelaza. Fot. Niepodlewam

Rozmnażanie: sposobów jest kilka; ogólnie cytrynę Villafranca łatwo rozmnożyć

• Ukorzenianie sadzonek – od marca do końca czerwca (III-VI) oraz wrzesień (IX); ukorzenianie trwa długo, nawet do 2 miesięcy. Kwiaty i owoce często pojawiają się już podczas ukorzeniania, ale jeśli sadzonka była z owocującego drzewka.

• Odkłady – powietrzne lub po przygięciu do ziemi. Takie cytryny od razu kwitną i owocują, jeśli odkład był zrobiony na owocującym drzewku.

Odkłady na cytrynie. Fot. Niepodlewam

• Siew nasion – można je siać bez względu na parę roku bezpośrednio do doniczki. Tak wyhodowane cytryny rosną zwykle bardzo ładnie, ale nie owocują wiele lat, bo przechodzą okres młodociany (trwa 5-20 lat).

• Szczepienie – od końca marca do końca maja; najlepsze są oczka z przyrostów wiosennych tegorocznych lub jesiennych zeszłorocznych owocujących drzewkach. Szczepione cytryny bardzo szybko zaczynają kwitnąć i owocować. Kwiaty pojawiają się nawet na młodziutkich sadzonkach.

Cięcie: luty-marzec (II-III)

W sezonie wegetacyjnym można także przycinać młode przyrosty.

Cięcie sprawia, że cytryna zwyczajna ma pożądany kształt i wielkość. Można ją formować np. w kształcie kuli.

Wytrzymałość na mróz: brak

Cytryna zwyczajna Villafranca toleruje spadki temperatury prawie do 0 stopni Celsjusza. Jednak reaguje np. zrzucaniem liści i owoców. Szybko się regeneruje po wstawieniu do domu czy oranżerii.

Choroby i szkodniki: odporna

Cytryna zwyczajna Villafranca, jeśli choruje, to zwykle z powodu braku żelaza (blade, żółknące liście) oraz nadmiernego podlewania (gnicie korzeni).

Ze szkodników cytryny atakują m.in. misecznik cytrusowiec, przędziorek chmielowiec i wełnowiec cytrusowiec.

Zapylacze: nie potrzebuje

Ciekawostki

• Cytryna zwyczajna Villafranca uważana jest za jedną z najlepszych odmian na świecie. Jej popularna na całym świecie. Jej sadzonki do uprawy na parapecie można kupić lub przywieźć z wczasów, np. w Hiszpanii lub we Włoszech. Bardzo dobrze znoszą przewożenie bez wody.

• Dokładne pochodzenie cytryny Villafranca jest nieznane. Najprawdopodobniej to odmiana włoska.

• W USA cytryna zwyczajna Villafranca jest uprawiana od około 1875 roku. Bardzo możliwe, że była uprawiana wtedy także w Polsce. W XIX wieku i wcześniej cytryny były częściej uprawiane w Polsce niż obecnie (w donicach oraz w gruncie w oranżeriach).

Post Cytryna zwyczajna Villafranca – uprawa, odporność, cięcie pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.

Niszczy szkodniki lecz nie jest trujący dla ludzi. Krwawnik pospolity w wywarze zwalcza m.in. gąsienice, mszyce, przędziorki, roztocza, wciornastki.

Krwawnik pospolity to popularna roślina. Rośnie na łąkach, trawnikach, w rowach, zawsze w słonecznych miejscach. Fot. Niepodlewam

Termin zbioru: czerwiec, lipiec, sierpień (VI-VIII)

Na wywar najlepsze są młode, kwitnące pędy krwawnika o długości około 20-30 cm. Można też zrywać same liście, ale jest to żmudne, bo krwawnik pospolity często rośnie w gęstej trawie.

Krwawnik pospolity ma sztywne łodygi, które trudno zerwać ręką. Gdy szarpie się łodygi podczas zrywania, wyciąga się z ziemi także kłącza krwawnika , czyli niszczy całą roślinę. Dlatego krwawnik pospolity trzeba ścinać, np. nożyczkami, nożykiem, sekatorem.

Krwawnik pospolity można ścinać np. nożyczkami do papieru. Fot. Niepodlewam

Składniki

• Krwawnik pospolity świeży – tyle, aby zajął 1/4 garnka o pojemności 10 l albo 2 garście krwawnika pospolitego suszonego
• Woda – około 10 l (najlepiej używać wody z kranu)

Czas przygotowania

Około 40 minut

Wykonanie

Krwawnik pospolity grubo pociąć. Włożyć ją do garnka (najlepiej stalowego, bo nie zabarwi się na żółto od krwawnika).

Pocięty krwawnik pospolity na wywar na szkodniki. Fot. Niepodlewam

Zalać krwawnik wodą i zakryć pokrywką. Ustawić garnek na kuchence. Podgrzewać aż do zagotowania. Gdy pojawią się pierwsze bąbelki to znak, że ciecz zaczyna wrzeć. Zmniejszyć ogień na jak najmniejszy, tak aby ciecz nie bulgotała. Gotować 30 min.

Krwawnik zalany wodą. Fot. Niepodlewam

Pozostawić do wystygnięcia (bez zdejmowania pokrywki). Gdy wywar wystygnie, przecedzić.

Uwaga! Jeśli wywar z krwawnika ma być przechowywany do zużycia w ciągu kilku dni, lepiej przecedzić go na gorąco i od razu przykryć.

Stosowanie

Wywar z krwawnika pospolitego niszczy kistnika malinowca, miodówki, mszyce, przędziorki (w tym przędziorki chmielowce), roztocza (w tym roztocza truskawkowe), wciornastki, gąsienice motyli.

Wywaru z krwawnika się nie rozcieńcza. Można do niego dodać trochę szarego mydła, by wywar lepiej przylgnął do roślin i dłużej działał.

Gotowy wywar z krwawnika jest żółty. Fot. Niepodlewam

Rośliny opryskuje się albo polewa konewką z sitkiem. Wywar z krwawnika pospolitego nadaje się np. do ochrony brukselki, chryzantem, drzew i krzewów owocowych, kalarepy, kapusty, poziomek, truskawek, róż. Można wywar z krwawnika stosować zapobiegawczo, zanim szkodniki się pojawią, najlepiej raz w tygodniu. To uniwersalny, naturalny środek ochrony roślin przed szkodnikami.

Przecedzony wywar z krwawnika pospolitego można przechowywać w cieniu przez kilka dni (najlepiej pod przykryciem).

Co zrobić z resztkami wywaru

Resztki krwawnika z wywaru są ugotowane. Nie mają uciążliwego zapachu. Najlepiej je wrzucić, gdy wystygną po gotowaniu, do kompostu. Rozkładają się błyskawicznie, zamieniając w próchnicę.

Resztki wywaru z krwawnika pospolitego w kompostowniku. Fot. Niepodlewam

Warto wiedzieć

• Krwawnik pospolity zawiera do 0,8% silnie działającego olejku eterycznego. W jego składzie jest m.in. cyneol, który ma właściwości owadobójcze. Najwięcej olejku zawierają krwawniki rosnące w słonecznych miejscach.

• Dla ludzi i zwierząt, takich jak konie, koty, psy, krwawnik pospolity jest bezpieczny. To popularne zioło stosowane w różnych schorzeniach, m.in. przewodu pokarmowego, oraz do leczenia trudno gojących się ran. Kiedyś krwawnik pospolity stosowano jako lek na „starości przedłużanie”.

• Z krwawnika pospolitego można też zrobić wyciąg. Przygotowuje się go szybciej, bez gotowania. Ma inne działanie niż wywar. Stosuje się go na choroby grzybowe drzew pestkowych, np. brzoskwiń, czereśni, wiśni, wiśnio-czereśni.

Więcej o wyciągu z krwawnika na choroby grzybowe CZYTAJ TUTAJ

Krwawnik pospolity to zioło na różne schorzenia m.in. trudo gojące się rany. Fot. Niepodlewam

Post Krwawnik pospolity – przepis na wywar na szkodniki pojawił się poraz pierwszy w Niepodlewam.pl.